/, the Divine is a novel that takes shape as an aesthetic solution to a profoundly ethical problem. Written from the perspective of thc fcmale protagonist Sarah el-Din in the form of suspended First chapters, it represents a textual reassembly of personal and collective broken identities in a continuous cross-border movement. While the multiple starts are symptomatic of the time of Lebanese post-war transition expcrienced as an unending “now” that holds both wamings and promises, they likewise operate as the cquivalent to Alameddine’s artistic experimentation with serial self-portrayal. In it. every sample of the series reveals an altemative identity and the whole set should therefore be assessed not in terms of its accomplishment, but as u work that testifies to the progress of identity construction.
***
Małgorzata Komorowska (Warszawa, UMFC)
Stanisław Moniuszko i jego polska tożsamość.
Stanisław Moniuszko and his Polish Identity.
Tożsamość narodową kompozytora określają cechy jego muzyki, przejęte - świadomie bądź nie - z miejsca, gdzie się urodził i wzrastał. Język, jakim się posługuje, ma znaczenie w- przypadku muzyki wokalno-instrumentalnej, a taką głównie: pieśni, kantaty, opery tworzył Stanisław Moniuszko (1819-1872). Urodził się w Ubielu pod Mińskiem, na terenie Wielkiego Księstwa Litewskiego, w' rodzie drobnej polskiej szlachty; jedna gałąź przywędrowała z Podlasia. „Nie jestem Litwinem”, pisał (Stanisław Moniuszko, Listy zebrane, Kraków 1969, s. 209). Trzech z pięciu stryjów^ Moniuszki, zaangażowanych w jego wychowanie brało udział w kampanii napoleońskiej, czterech zdobyło wykształcenie na Uniwersytecie Wileńskim, po Kazimierzu, doktorze nauk. odziedziczył pokaźny księgozbiór; książki kupował też sam. Po polsku mówił i pisał, używając wielu regionalizmów (zob. Słowniczek regionalizmów, w: Listy zebrane, ss. 641 -644).
Jego twórczość osadzają w polskiej tożsamości, obok języka, cechy czysto muzyczne: melodyczny liryzm z gatunkiem dumki, obecnej w' kulturze Kresów, i rytmy tańców polskich z polonezem, mazurem i kozakiem, zaliczanym wr pierwszych dekadach XIX wr. do narodowfych tańców1 polskich, a wymienionym potem na krakowiaka (Nowak Taniec narodowy w polskim kanonie kultury, Warszaw a 2016). Wiersze do pieśni Moniuszko czerpał przew ażnie z kręgu poetów ziemi litewskiej, toteż nie brak w nich słów' lokalnej identyfikacji, jak: „ukraińskie kozaki”, „popy, diaki”, „ccrkw'ic”, czy nazw r/.ck: Niemen, Wilia, Dniepr. W operach Flis i Hrabina język librett
11