5979895847

lokalizuje akcję wokół Wisły i Warszawy; Verbiun nobile i Straszny dwór odbijają język i obyczaje polskiej szlachty uniwersalne dla kraju.

Moniuszko znał łacinę, francuski i niemiecki; do szkół z wykładowym rosyjskim świadomie nie uczęszczał, lecz żył w miastach należących do zaboru rosyjskiego, trzykrotnie jeździł do Petersburga i nawet szukał tam posady. Gdy dorastał, miał kontakt z pieśniami i językiem ruskiego (białoruskiego) chłopstwa z okolicznych wsi. Trzy lata studiował w Berlinie; odbył dłuższą podróż przez Kraków, miasta Niemiec i Pragę - przebywał w Paryżu. Wszystkie te kontakty z inną kulturą nieznacznie tylko poszerzyły obszar jego zainteresowań twórczych i wykonawczych. Pozostał przy polskości muzyki i języka. I tak przez całe dekady postrzegali go współcześni.

The idea of national identity is respectively new, but in the case of Stanisław Moniuszko (1819-1872) its description must have a historical base. To tracę the Polish identity in his life and musie, one has to go back to the 19. century and recall the polilical siluation of Poland. The country was under partitions and the whole State disappeared from the map of Europę. The big Eastem part (former Grand Duchy of Lithuania) and central part (Kingdom of Poland) belonged to the Russian Empire. Moniuszko was bom in Ubiel, near the town of Mińsk (today Byelorussia) in the family of Polish landcd gentry, with a strong patriotic tradition. „I am not a Lithuanian" he wrotc in one of his letters, „my roots are in Podlasie” [a region of Poland] (Stanisław Moniuszko, Listy zebrane, Kraków 1969, s. 209). He could speak Latin. German and French. and had to know Russian, but all his life he was talking and writing in Polish. using many localisms (see Słowniczek regionalizmów. w: Listy zebrane, ss. 641-644). His most important songs and operas were created to Polish texts which contained many words that supported local identification, such as names of Orthodox church and priests or topographic names of Eastem area, e.g. the rivers of Niemen, Wilia, Dniepr. The gcographic context of the operas Flis | The Raftsman] and Hrabina | The Countess] is different: this time the stories are placed around Warsaw and the Vistula river. The Mountains, situated in the south of Poland. are the location of the plot of Halka, Moniuszko s first opera. In the two other stage works, Verbum nobile and Straszny dwór [The Haunted Manor] Moniuszko pictured the gentry customs and language morę conimon for all Polish people.

Apart from using in his works Polish language and Polish subject Moniuszko often appiied the elcments of Polish musie. The examplcs of this praclicc could be found both in melody and rhythm. The lyricism of melody, strongly present in dumka which is an Ukrainian ballad, appears in many songs and arias. The rhythms of national Polish dances: mazurka, polonaise. kozak that was later replaced by a cracovienne (Nowak Taniec narodowy w polskim kanonie kultury. Warszawa 2016) are frequent not only in the ballet fragments of the operas, but also in the arias and in many songs.

12