872511912

Rys. 3. Procesor

Procesor

Procesor odpowiada /a wykonywanie praktycznie wszystkich operacji, które realizuje jednostka systemowa (tj. załadowanie i uruchomienie systemu operacyjnego, załadowanie sterowników obsługi zainstalowanych urządzeń, uruchamianie programów i nadzorowanie ich pracy, odczytywanie i zapisywanie danych) oraz za nadzorowanie pracy pozostałych podzespołów jednostki systemowej.

Podstawowymi parametrami procesora są: liczba jednostek wykonawczych (rdzeni) oraz częstotliwość taktowania zegara (podawana w gigahercach -GHz; w starszych komputerach w megahercach - MHz).

Procesor wybieramy w zależności od przewidywanego przeznaczenia komputera. np. do prac biurowych wystarczy procesor o niedużej wydajności, natomiast do bardziej zaawansowanych prac (graficznych, projektowych, obróbki wideo) potrzebujemy szybszego procesora. Architektura wielordzeniowa pozwala konstruować procesory, które w jednej obudowie zawierają więcej niż jeden rdzeń. System operacyjny uznaje każdy z tych rdzeni za osobny procesor, a odpowiednio przygotowane oprogramowanie użytkowe pozwala na znacznie wydajniejsze wykonywanie zadań.

Procesory wielordzeniowe umożliwiają efektywniejsze przetwarzanie danych w przypadku wykonywania jednocześnie wielu zadań. Możliwe jest na przykład równoczesne przesyłanie pliku w ideo do innego komputera, edytowanie pliku graficznego oraz skanowanie dysków komputera przez program antywirusowy bez zauważalnego spowolnienia pracy komputera. Najbardziej złożone procesory (dostępne obecnie w sprzedaży) dysponują trzydziestoma dwoma rdzeniami.

Pamięć operacyjna - RAM

Wszystkie uruchamiane programy są ładowane w pierwszej kolejności do pamięci KAM, skąd instrukcje składające się na program są odczytywane przez procesor. W pamięci KAM są przechowywane: kod systemu operacyjnego, kody działających progimnów oraz dane do programów. Z pamięci RAM informacje są przesyłane do urządzeń wyjściowych.

RAM jest pamięcią ulotną - po wyłączeniu komputera jej zawartość bezpowrotnie ginie. Ważnym parametrem pamięci RAM jest jej pojemność (mierzona w gigabajtach - GB: w starszym sprzęcie w megabajtach - MB) oraz częstotliwość, z jaką pracuje (mierzona w gigahercach - GHz; w starszym sprzęcie w megahercach - MHz).

C zęstotliwość taktowania pamięci powinna być zgodna ze specyfikacją płyty {łównej i procesora; pojemność dobieramy w zależności od przeznaczenia komputera.

Obecnie standardem są 4 C iIi w komputerach do prostszych zastosowań i 8-32 GB w bardziej rozbudowanych konfiguracjach. Należy zaznaczyć, że 32-bitowe systemy operacyjne (np. Windows XP) nie są w stanie wykorzystać więcej niż 4 GB pamięci operacyjnej. Możliwość wykorzystania większej ilości pamięci mają tylko systemy operacyjne 64-bitowe (odpowiednie wersje systemów Windows Vista, Windows 7, Windows 8, Windows 8.1, Windows 10).

O Uwaga

Podane wielkości parametrów są przykładowe - należy liczyć się z tym, że wraz z rozwojem technologii będą się one zmieniać.

Chipset płyty głównej

Poszczególne elementy płyty głównej: procesor, pamięć, magistrala systemowa, karty rozszerzeń - muszą komunikować się ze sobą w odpowiednich relacjach czasowych i na właściwych poziomach logicznych. Komunikacją tą zarządza zestaw kilku układów' scalonych, zwany chipsetem.

BIOS

E3 ROM

(z ang. Ftead Only Memory) Pamięć tylko do odczytu.

BIOS (w nowych komputerach UEFI) to zbiór programów i procedur odpowiedzialnych za diagnostykę i konfigurację podstawowych parametrów systemu komputerowego oraz za uruchamianie systemu operacyjnego. Program BIOS/UEFI zapisany jest w pamięci stałej typu ROM. Pamięć taka zachowuje swoją zawartość po wyłączeniu zasilania.

^ Ćwiczenie 1. Sprawdzamy parametry komputera

Ustal, w jakiego typu procesor i pamięć RAM wyposażono szkolny komputer, na którym pracujesz. Jeśli masz domowy komputer, porównaj jego parametry z parametrami szkolnego komputera.

Wskazówka: Potrzebne dane można znaleźć w oknie Panel sterowania. Aby otworzyć to okno, należy w menu (lub na ekranie) Start wybrać Panel sterowania/System i zabezpieczenia/System lub z menu kontekstowego ikony Mój komputer (Ten komputer)

- polecenie Właściwości (zależnie od wersji systemu operacyjnego).

Kontroler grafiki

Rys. 4. Karta graficzna

Kontroler grafiki występuje najczęściej w postaci niezależnej karty graficznej, ale może być również zintegrowany z płytą główną. Jest to wyspecjalizowany układ, odpowiedzialny za przetwarzanie obrazu i jego wyświetlanie na ekranie monitora.

Kontroler grafiki posiada zwykle własny procesor graficzny (często o wiele bardziej złożony od procesora głównego) oraz własną pamięć obrazu. Dzięki temu możliwe jest tworzenie obrazu bez udziału procesora głównego.