1159

12. 1997	1,89
03. 1998	1,94
06. 1998	2,12
09. 1998	2,09
12. 1998	2,19
03. 1999	2,09
06. 1999	2,19
09. 1999	2,16
12. 1999	2,02
03. 2000	2,08
06. 2000	2,08

Prezentacja danych

Zebrane dane prezentowane są w dwóch formach - tabelarycznej i graficznej (wykresy)

Tabele

Tabelaryczne zestawienie danych służy ich uporządkowaniu i ułatwia korzystanie z nich. Bardzo ważnym elementem tablicy jest przy tym jej opis zawierający tytuł, informujący czytelnika, jakiego zjawiska dotyczą zebrane liczby oraz oznaczenie kolumn i wierszy.

Przy pomocy tabel podaje się zarówno dane przekrojowe, jak i szeregi czasowe. Graficzną prezentacją tabeli jest wykres.

Wykresy

Analiza współzależności zachodzących pomiędzy różnymi kategoriami ekonomicznymi wymaga rozumowania funkcyjnego, którego doskonałym wyrazem jest matematyczne pojęcie funkcji.

Tylko w ten sposób można objąć zasięgiem analizy wszystkie ważne determinanty zmian badanej kategorii.

Graficzną prezentacją funkcyjnych zależności ekonomicznych jest (zapożyczony z grupy metod analizy matematycznej) wykres. Wykres jest graficzną prezentacją zależności występujących między zmiennymi ekonomicznymi. Wskazuje na pewne ich właściwości a często ilustruje dość zawiłe, ilościowe związki przyczynowo - skutkowe. Podstawowym atutem wykresów jest możliwość wizualnego przedstawienia na małej powierzchni znacznej ilości informacji, których treść staje się bardziej czytelna a interpretacja nie wymaga żmudnych opisów słownych.

Oczywiście wykresy zmiennych ekonomicznych obrazują typowe ich zachowania. Nie jesteśmy, bowiem w stanie uchwycić wszystkich odstępstw, wyjątków i szczególnych przypadków. Poza tym nanoszenie coraz większej ilości informacji, czyni go coraz mniej czytelnym, a chodzi nam przecież o ułatwienie zrozumienia omawianej teorii.

Wykres, jako graficzna prezentacja funkcji, przedstawia zachowanie się dwóch (lub większej ilości) zmiennych. Zachodzące pomiędzy nimi związki opisywane są w postaci zmiennej niezależnej (endogenicznej), która ulega zmianie na skutek czynników nie objętych analizowaną przez nas współzależnością oraz zmiennej zależnej (egzogenicznej), której wartość uzależniona jest od kształtowania się zmiennej niezależnej.

Najprostszym przykładem zależności funkcyjnej jest zapis: y = f ( x). Inaczej mówiąc, zmienna y jest uzależniona od poziomu zmiennego x, czyli y jest zmienną zależną zaś x niezależną.

Każdy wykres wbudowany jest w układ współrzędnych, złożony z osi pionowej (rzędnych) i osi poziomej (odciętych). Punkt ich przecięcia stanowi początek układu współrzędnych, przypisujący każdej ze zmiennych wartość zero.

Wewnątrz tak skonstruowanego układu współrzędnych znajduje się ciąg punktów, przedstawiających zależności miedzy zmiennymi x i y (funkcję f(x) = y), które po połączeniu dają linię nazywaną krzywą. Stąd też mówimy o wykresach punktowych (naniesienie na układ współrzędnych odpowiadających sobie wartości zmiennych) bądź też liniowych ( połączenie naniesionych punktów jedną krzywą).

Jeszcze jedną formą graficznego zilustrowania danych liczbowych są wykresy słupkowe oraz kołowe, obrazujące strukturę jakiegoś agregatu, czyli proporcje, w jakich dzieli się on na części składowe).

Wykres liniowy

Rys. 1.1. Rodzaje wykresów Wykres punktowy