Gatunek- określa u zia mienie utworu glebowego całego profilu ( gr. Granulometryczna= grupa mechaniczna) np. piaski luźne, iły właściwe, utwory słabo kamieniste i inne)
Koloidy glebowe:
Rodzaje układów dyspersyjnych:
- zawiesiny
- roztwory koloidalne- cząstki o średnicy 0,1- 0,001 mikrometra
- roztwory rzeczywiste (molowe)- cząstki poniżej 0,001 mikrometra
- układy koloidalne cechuje stan równowagi niestałej ( dynamicznej) i zdolności do wszelkich przemian i reakcji.
W gleboznawstwie do koloidów glebowych zalicza się układ z cząsteczkami mineralnymi, organicznymi i organiczno- mineralnymi.
Koloidy mineralne-
1. Koloidy ilaste, glino- krzemianowe:
3 podstawowe grupy:
- kaolinity
- montmoiylonity
- uwodnione miki ( gr. illitowa) - wermikulity, chloryty ( Mg w siatkach krystalicznych)
2. uwodnione tlenki Fe i Al. ( dominują w glebach tropikalnych, zdolność sorpcyjna jest mniejsza niż minerałów ilastych
Fe203- nH20- limonit i getyt A1203- nH20- g
3. krzemionka koloidalna
4. Alofeny
5. Koloidalny CaC03
Koloidy glebowe:
- ponad połowę objętości gleb- faza stała ( odłamki skał, wietrzejące minerały, szczątki organiczne, próchnica, organizmy)
- pozostała część: faza płynna (= roztwór glebowy)
(zawiesiny, roztwory koloidalne, roztwoiy rzeczywiste (molowe) oraz faza gazowa.
- faza stała- tworzy zrąb glebowy i stanowi o właściwościach gleby- jest rezerwą składników pokarmowych (minerały i próchnica)
- najbardziej czynna jest faza płynna- jakb gdyby „krew gleby”, decyduje o procesach glebowych, podlega ciągłym zmianom pod wpływem klimatu (np. lata suche, mokre)
- okresowo zmieniają się: odczyn, koncentracja składników, zawartość koloidów, zawartość i skład chemiczny powietrza.
Pojęcie układu dyspersyjnego:
- gleba- układ dyspersyjny- czyli układ dwufazowy, w którym część cząstek stałych jest rozproszona w ośrodku dyspersyjnym.
- jest to układ polidyspersyjny- gdyż cząstki rozproszone mają różne rozmiary.