12518

Środki ochrony wolności i praw

Odszkodowania za naruszenie wolności lub praw przez państwo mogą być dochodzone po uzyskaniu wyroku sądu. Sądownictwo powszechne gwarantuje nam prawa i wolności nie tylko w stosunku do organów państwa, ale również w stosunku do innych jednostek.

Sądownictwo powszechne. Rzecznik Praw Obywatelskich i trybunał konstytucyjny - skarga konstytucyjna - instytucja służąca osobie fizycznej i prawnej do ochrony przysługujących jej praw konstytucyjnych. Ochrona ta służy w przypadku naruszenia praw i wolności przez organy władzy publicznej. Przyznawana jest w drodze szczególnego postępowania przed sądem konstytucyjnym. W przypadku skargi konstytucyjnej możemy mówić o przesłankach do wystąpienia z taką skargą. Przesłanki mogą być:

•    Materialne

o Interes osobisty - naruszenie praw konstytucyjnych musi dotyczyć osobiście

skarżącego. Skarżący musi mieć interes prawny w uchyleniu kwestionowanego aktu o Interes prawny - naruszenie gwarantowanych praw konstytucyjnych dotyczyć powinno pozycji prawnej skarżącego. Interes musi być prawnie wyrażony, nie może być to pozycja faktyczna, np. ekonomiczna czy zawodowa o Interes realny - naruszenie praw musi być realne, nie może być potencjalne czy hipotetyczne. Naruszenie musiało być dokonane w przeszłości lub trwać w chwili złożenia skargi

o Działanie zasady subsydialności - ze skargą można wystąpić po wyczerpaniu wszystkich dostępnych środków prawnych

•    Formalne

o Termin w czasie, którego można wystąpić ze skargą - waha się od miesiąca do roku w różnych państwach; w Polsce wynosi 3 miesiące od doręczenia ostatecznego rozstrzygnięcia

o Forma pisemna - może być to każda forma pisemna, bądź też pokreślona szczególna forma pisemna; w Polsce musi to być pismo procesowe, które traktuje się jak pozew o Treść - pismo musi być o określonej treści. Musi zawierać oznaczenie naruszonych praw skarżącego, musi zawierać opis naruszenia - wskazywać na czym polega naruszenie praw skarżącego, musi zawierać uzasadnienie - zarówno faktyczne jak i „prawne", argumentację prawną, musi zawierać opis stanu faktycznego o Przymus adwokacko-radcowski w Polsce - musi stworzyć to pismo adwokat lub radca prawny

Skargę konstytucyjną wnosi się do sądu konstytucyjnego - akt normatywne

Przedmiotem skargi konstytucyjnej jest podstawa prawna wyroku / podstawa prawna indywidualnego rozstrzygnięcia.

Niektóre systemy przewidują możliwość zaskarżenia bez czynności legislatywy, czyli składamy skargę na to, że prawodawca nie uregulował jakiejś kwestii, a powinien był uregulować oraz wyroki sądów powszechnych lub inne rozstrzygnięcia organów państwowych, kiedy wyrok pomimo kontroli instancyjnej jest niezgodny z konstytucją.