-> wszystkie punkty ciała poruszają się z taką samą prędkością • poruszają się po takim samym torzc w tym samym czasie
-> wielkości charakterystyczne: droga (s), prędkość (v), przyspieszenie
Droga - całka z prędkości po czasie s = / v ■ dt
Prędkość • wielkość wektorowa będąca miarą szyb kości zmian położenia ciała w’ czasie;
stosunek wielkości przemieszczenia (przesunięcia) do czasu w jakim to przemieszczenie (przesunięcie) nastąpiło; pochodna drogi względem czasu o kierunku i zwrocie drogi
• prędkość średnia - odpowiada dowolnemu skończonemu praidziałowi czasu At • prędkość chwilowa = rzeczywista - nieskończenie małe przedziały czasu, przy At —* 0
dś
di
vch = 17 =
Przyspieszenie - wielkość wektorowa będąca miarą szybkości zmian prędkości ciała zachodzących w czasie; pochodna zmian prędkości względem czasu o kierunku i zwrocie tych zmian • przyspieszenie średnia - Uczone dla dowolnych, skończonych przedziałów’ czasu At
<*ir -*
Ar
Al
M-
iii
i*i
• przyspieszenie chwilowe - liczone dla bardzo małych, nieskończenie małych przedziałów' czasu (przy At -* 0)
—— .. dv
a<h ~ o - Yt
korz>'stając z dcf. prędkości chwilowej, można przyspieszenie zapisać jako drugą pochodną drogi po czasie:
—■_ « ach dti
Siła - wńelkość wektorowa (4 oechy: kierunek, zwrot, wartość, punkt przyłożenia) będąca miarą oddziaływań
fizycznych między ciałami
F - m a [F] - IN - 1 kg • ^ IN -* siła, która ciału o masie lkg nadaje przyspieszenie l^r
Miarą siły, w więc oddziaływań jest wielkość skutku, jaki ona wwwTiłujc
Skutki działania sił mogą przejawiać sic jako:
- zmiana ruchu tego ciała (zmiana prędkości) -• skutki dynamiczne zobrazow’ane przez 3 zasady dynamiki Newtona
- zmiana kształtu lub wymiarów ciała (odkształcenie) —* skutki statyczne RODZAJE ODDZIAŁYWAŃ:
• bezpośrednie - wymagają bezpośredniego kontaktu między ciałami (np. oddziaływania sprężyste, tarcic)
• pośrednie - nic wtymagąją bezpośredniego kontaktu między ciałami - jia odległość" grawitacyjne -* przyciąganie ziemskie, przyciąganie planet przez Słońce elektrostatyczne —* przyciąganie przez grzebień suchych umytych wdosów' magnetyczne -* przyciąganie /odpychanie się magnesów
Rodzaj oddziaływań |
Źródło |
Natężenie względne |
Zasięg |
Inne |
Grawitacyjne |
masa |
10 » |
bardzo duży |
powodują wzajemne przyciąganie wszystkich ciał; przenoszone prawdopodobnie przez kwanty pola grawitacyjnego — grawitony. najsłabsze ze znanych oddziaływań |
J«drowc słabe |
cząstki cle men tanie |
10»» |
w obszarze jądra atomowego |
odpowiedzialne m jn za rozpady- hadronów, w tym za rozpad jąder atom (promieniotwórczy rozpad): ich nośnikiem są bozony |
Jądrowe silne |
nukleony |
1 |
w obszarze jądra atomowego |
oddziaływania .kolorowych' kwarków, pranoszone przez gluony. |
Elekt rom ągne tyc zne |
ładunki |
103 |
ba refem duży |
występujące miedzy cząstkami obdarzonymi ładunkiem elektrycznym lub momentem magnet, są przenoszone przez kwanty pola elekt rom agnetycznrgp (fotony) |