13929

2

b) konserwatywny- G. Waszyngton 4 lipca 1776 r.- Declaration of Independence

15 listopada 1777 r.- US Articles of Confederation and Perpetual Union (2 marca 1781 r. wejście w życie; data listopadowa to data zawarcia)

Modestas- skromność

17 września 1787 r.- US Constitution; najstarsza konstytucja świata; obowiązuje do dziś z 27 poprawkami (amendments)

Fontes iuris rei publicae- źródła prawa państwowego (konstytucyjnego)

Mogą nimi być orzeczenia Najwyższego Sądu Federalnego- choć jest to sąd powszechnym pełni funkcje trybunału konstytucyjnego (Federal Supreme Court).

Declaration of Independence

Obóz niepodległościowy zauważył swoją przewagę i postanowił ogłosić powstanie państwa i narodu amerykańskiego. Postanowiono również, iż należy zwrócić się do państw europejskich o akceptację decyzji i przyjęcie w poczet społeczności międzynarodowej.

3 września 1783 roku- uznanie USA

Powołano 5-osobowy komitet, mały zespół, był też Thomas Jefferson (III prezydent USA); projekt z poprawkami przeszedł. Pierwsi prezydenci USA:

1.    Jerzy Waszyngton (2x)

2.    John Adams (lx); zmarł 4 lipca 1826 r.

3.    Thomas Jefferson (2x); zmarł w Monticello 4 lipca 1826 r.

4.    James Madison (główny twórca projektu konstytucji)

Spectabilis- uważać, szanować (tytuł dziekana)

Największym stanem Wirginia (stolica Richmond), najmniejszym stanem Rhode Island (3156 km²). Alaska zakupiona od Rosji za 7 min dolarów w 1867 r. miała powierzchnię 1518000km².

T reść deklaracji:

a)    opisy wydarzeń, które doprowadziły do dążenia do niepodległości, rachunek krzywd

b)    część ustrojowa, ale bardzo ogólna (I stan na północy był New Hampshire, a ostatnim Georgia) (1819-doszła Floryda, a najwcześniej Karolina Północna i Południowa)

c)    przyjęcie zasady suwerenności narodu

d)    prawa naturalne człowieka (natura riglits of human being)

John Locke „Two Treatises of Govemment” Londyn 1690 r.; ojciec liberalizmu politycznego:

-    prawo do życia (life) prawo do wolności (liberty)

-    prawo do własności (property)

Są to podstawowe prawa, mają charakter uniwersalny i nie można im zaprzeczyć, dotyczą każdego, wszystkich i zawsze (uniwersalizm), bierze się to z samej nazwy, z natury; sa one niepozbywalne ani zmienne.

Wg Grocjusza life i liberty się pokrywają; prawo dążenia do szczęścia zastępuje prawo do własności w deklaracji.

„We hołd these truths to be self-evident:

1.    that all men are created equal

[że wszyscy ludzie zostali stworzeni równi sobie]

2.    that they are endoved by their creator with certain unalienable rights