• krótka średnia długość życia - młodość demograficzna
• niski poziom wykształcenia
• drenaż mózgu - pozyskiwanie najzdolniejszych przez inne kraje
• płaszczyzna ekonomiczna
- wysokie zadłużenie
- zasoby siły roboczej
Konwencja waszyngtońska 1949 w sprawie Antarktydy:
• obszar może być wykorzystany jedynie w celach naukowych nigdy w militarnych
• ochrona fauny i floty
• zakaz eksploatacji zasobów Antarktydy
Konwencja praw morza - ustala zakres działalności, 1981 wprowadza 2 strefy:
• pas wód teiytorialnych - 12 mil morskich od linii wybrzeża, jest integralną częścią państwa, naruszenie traktowane jest jak naruszenie granic. W tym pasie kraje mają wyłączność żeglugi (z wyjątkiem cieśnin, które zostały zobowiązane do swobody żeglugi) i eksploatacji surowców.
• Strefa suwerenności ekonomicznej - ustalona w odległości 200 mil morskich. Suwerenność Suwerenność zakresie eksploatacji zasobów morza umożliwia jednak swobodę żeglugi.
3 wyjątki:
• podział morza pół nocnego
• możliwość rozszerzenia suwerenności ekonomicznej (obszar szelfu)
• potraktowanie Odry jako rzeki granicznej
Konwencja praw morza powołuje władzę głębokiego morza:
• wyznaczanie szlaków żeglugi
• dzierżawa obszaru na połowiska
• ustalanie ilości połowów
• pobieranie opłat eksploatacyjnych i za połowy
Rozmieszczenie ludności.
3 strefy osadnicze:
• ekumena - obszar zamieszkały i zagospodarowany przez człowieka.
• subekumena obszary słabo zaludnione lub niezamieszkały, ale wykorzystane ekonomicznie, np. pastwiska, pół pustynie, sezonowe eksploatacje surowców mineralnych, obszary objęte marikulturą, miejscowości turystyczne.
Marikultura - pozyskiwanie glonów do celów konsumpcyjnych bądź farmaceutycznych; gospodarka morska, miejsca wiertnicze.
• anekumena - to obszary niezamieszkałe, np. obszary wysokogórskie, obszary skażone, zdeformowane, zanieczyszczone.
5 Centra: