16383

Ze względu na obszemość tematu, w mojej pracy zajmę się przede wszystkim niemieckim aspektem układu z Locarno. Referat zacznę od opisu sytuacji w Niemczech w latach 1919-1924, po czym ukaże geneze (projekty bezpieczeństwa zbiorowego ), treść i ocena znaczenia układów lokareńskicli

5 października 1925 roku w szwajcarskiej miejscowości Locarno rozpoczęła się międzynarodowa konferencja w sprawie gwarancji bezpieczeństwa granic w Europie. Konferencja z Locarno, z udziałem Francji, Wielkiej Brytanii, Włoch, Belgii i Niemiec zasadniczo zmieniła układ sił na kontynencie europejskim. Zmiana ta uznawana bywa słusznie za główną przyczynę destabilizacji, a w konsekwencji wybuchu nowej wojny światowej.

Sytuacja w jakiej znalazły się Niemcy po I wojnie światowej, sprowadziła je z rangi europejskiego mocarstwa do izolowanego politycznie państwa drugiej kategorii. Fakt ten zdeterminował niemiecką politykę zagraniczną w latach 20-tych. Wpłynął także na całokształt stosunków międzynarodowych w tym okresie. Szereg różnorakich czynników miało decydujący wpływ na politykę zagraniczną Niemiec, począwszy od walki o zmianę postanowień traktatu wersalskiego i ich następstw w postaci wypłat reparacji wojennych, demilitaryzacji państwa, etc. kończąc na zupełnym uniezależnieniu się od „dyktatu wersalskiego” .

W wyniku I wojny światowej państwo niemieckie zostało pokonane, ale nie rozgromione. Wojna zakończona została podpisaniem 28 czerwca 1919 roku traktatu pokojowego w Wersalu. Niemcy borykające się z narastającą falą niepokojów społecznych, będących wynikiem złego stanu gospodarki i nakazem spłat reparacji wojennych, zmuszone do redukcji armii i przemysłu zbrojeniowego i międzynarodowej kontroli miały utracić ( jak się wydawało ) raz na zawsze pozycję międzynarodową. Natomiast pozycję hegemona na kontynencie europejskim zdawała się osiągać Francja, państwo które zdecydowanie poniosło największe straty w zakończonej wojnie .

Sytuacja taka w poważnym stopniu niepokoiła rządy nie tylko Niemiec, ale także Wielkiej Brytanii i po części USA. Sądzono iż zbytnie osłabienie Rzeszy zachwieje europejską równowagę sił. Już w czasie konferencji pokojowej wyraźnie zaiysowała się tendencja do oszczędzania Niemiec, co w rezultacie prowadziło do połowicznych rozwiązań będących źródłem nowych konfliktów, godzących w system wersalski.¹

Francji i państwom popierającym jej stanowisko ( Belgii, Polsce, Czechosłowacji) udało się jednak przeforsować szereg postanowień, które miały zagwarantować w przyszłości ograniczenie roli Niemiec w polityce światowej. W artykule 231 traktatu pokojowego stwierdzono, iż Niemcy i ich sprzymierzeńcy ponoszą odpowiedzialność za wywołanie wojny i szkody powstałe w jej wyniku. Artykuł ten był podstawą do dalszych roszczeń ze strony sprzymierzonych państw w stosunku do Rzeszy. Niemcy zostały zobowiązane do wycofania się z Belgii, wyrównania strat poniesionych przez to państwo w toku wojny i okupacji przez wojska niemieckie, oraz oddania powiatów Eupen i Malmedy. Na rzecz Francji utraciły Alzację i Lotaryngię oraz Zagłębie Saary na 15 lat. Cała lewobrzeżna część Renu ulegała demilitaryzacji. Zabroniono Niemcom posiadania ciężkiej artylerii, broni pancernej oraz lotnictwa wojskowego.

Od momentu podpisania Traktatu Wersalskiego najważniejszym celem niemieckiej polityki zagranicznej stała się zmiana jego postanowień. Był on powszechnie

2