16452

SOCJOLOGIA CZASU WOLNEGO (WYKŁAD 8.03.2008) 1. Definicja inteligencji „z punktu widzenia socjol. Inteligent jako typ społeczny wiąże się nierozerwalnie z pewnego rodzaju środowiskiem spoi. Z pewną formą życia zbiorowego w ramach określonego ustroju społeczno - kulturalnego ukształtowanego historycznie.

Spoi. Typ inteligenta to nie konkretna indywidualność, lecz społeczno obyczajowy wzór członka inteligenckiej grupy.

O istnieniu inteligencji jako warstwy społecznej decyduje nie odrębność psychiki inteligenta, lecz swoisty rodzaj skupienia, forma życia zbiorowa inteligentów.

Nazywa to „dobrym towarzystwem”

Nie można zrozumieć psychiki inteligenta nie odnosząc się do jej kręgu dobrego towarzystwa. Bez instytucji dobrego towarzystwa, bez getta społecznego i towarzyskiego nie można zrozumieć odrębności inteligencji w Polsce, jako swoistej warstwy społecznej. Getto w socjologicznym języku to forma skupienia społecznego o charakterze wyspy ludnościowej izolowanej w obrębie większej zbiorowości.

Getto tworzyli nie tylko Żydzi. W znaczeniu definicji Chałasińskiego inteligencja jako warstwa społeczna w III RP nie istnieje, nie ma typowego getta inteligenckiego.

Istnieją w krajach III go świata oraz w Polsce relikty przeszłości.

Inteligencja Polska powstała na przełomie XVIII i XIX w.

-    upadek ziemiaństwa, w wyniku zaborów ziemiaństwo upadło jako klasa

-    strata polityczna

-    strata pozycji ekonomicznej

-    strata ciągłego procesu ubożenia

Duże grupy ziemiaństwa musiały przenieść się do miast

Nie była to warstwa zbyt liczna przed wojną 1931 r. w gospodarce narodowej zatrudnionych było 664 500 pracowników umysłowych, z tego 17300 w rolnictwie reszta w innych działach gosp. Narodowej. Wśród zatrudnionych pracowników 198 tys. kobiet.

Okupacja i wojna były wielką klęską inteligencji, na niej okupanci skupiali okrutne represje

„słusznie” zakładając, że w warstwie tej znajduje się ........ pokierować narodem w walce

podziemnej dzięki wykształceniu i doświadczeniu w technikach sprawowania władzy.

W 1945 r. na ziemiach polskich znajdowało się prawdopodobnie ok. 100 tys. ludzi z przedwojennym wykształceniem wyższym i średnim. Dodatkowo było 250 tys. ludzi ze średnim zawodowym wykształceniem.

Drogi tworzenia nowej inteligencji:

-    awansowanie zdolnych i doświadczonych robotników na stanowiska kierownicze w administracji, gospodarce i aparacie politycznym

-    organizowanie skróconych form kształcenia średniego np. teclinika dla zaawansowanych robotników

-    zorganizowanie kursów przygotowawczych na wyższe uczelnie

Zmienił się kierunek kształcenia przed wojną w 1935r. na studiach technicznych 11,4 ogółu studiujących, studiujących 1956r. na studiach technicznych było 36,3 ogółu studiujących. Na wydziałach prawa było 24,3 %, w 1956r. 3,2%

Filozofia, nauki humanistyczne i przyrodnicze w 35 =22,8%, w 56 =16,7%