17031

fundusz dla nauczycieli. W Paryżu uczono dialektyki, teologii, szkoły prawnicze, nauk publicznych zajęły miejsce klasztornych i dały początek uniwersytetom. Były one przeznaczone dla kształcenia duchowieństwa w zakresie 7 sztuk wyzwolonych.

Uniwersytety są wynalazkiem średniowiecza. Najstarsze powstały we Francji, Włoszech.

Typ włoski to korporacja studentów, instytucja niezależna od kościoła. Rektor był wybierany spośród studentów (od 251at). Typ paryski to koiporacja profesorów. Rektor wybierany spośród nich i był też kanclerz. Uniwersytet powinien posiadać 4 wydziały:

1.    filozoficzny (sztuk wyzwolonych)

2.    medyczny

3.    prawa

4.    teologii

Nazwa uczelni pochodziła od słowa uniwersitas, czyli powszechny, ogólny, dla każdego bez względu na wykształcenie, pochodzenie, narodowość. Uniwersytety różniły się profilami.

We Włoskim uczono prawa, natomiast w Paryskim teologie, a jeżeli było prawo to kościelne.

Są 2 typy powstawania Uniwersytetów:

- pizez Fundacje i drogą migracji, gdzie studenci namawiali profesorów i wywędrowywali do innych miast.

Akademia Krakowska. W okresie organizowania scentralizowanego państwa za Kazimierza Wielkiego otworzyło się obszerne pole działania dla prawników. Garstka absolwentów uniwersytetów zachodnioeuropejskich nie wystarczała państwu. Stąd narodziła się potrzeba posiadania własnego uniwersytetu. I tak Kazimierz Wielki ufundował Akademie Krakow^rską.

8 katedr było prawniczych (w tym 5 dla prawa rzymskiego, a 3 dla kościelnego),

2 medyczne i 1 filozoficzna.

Na nowo powołała ja do życia Jadwiga wraz z Jagiełłą, przeznaczając na jej utrzymanie własne kosztowności. Stąd uczelnia krakowska nosi nazwę Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Wówczas już uniwersytet rozwijał studia

filozoficzno - teologiczne, a prawników kształcił tylko w zakresie prawa kościelnego.

Reformę akademii rozpoczął H. Kołataj od zapewnienia jej podstaw materialnych, wprowadzenia zmian w strukturze i próg. naucz. Ostateczny kształt organizacyjny zreformowanej uczelni znalazł odbicie w Ustawach KEN* z 1783r. akademia, która otrzymała nazwę Szkoły Głównej Koronnej, składała się z 2 kolegiów obejmujących dawne wydziały.

Studium Generale w Krakowie powołano 12 maja 1364 za sprawą starań Kazimierza Wielkiego. Nowo powstała Akademia Krakowska nie posiadała wydziału teologii i była wzorowana na uczelniach włoskich a zatem to raczej scholarzy niż mistrzowie sprawowali władzę. Podobnie jak na luiiwersytetach włoskicłi w Krakowie podstawowym przedmiotem zainteresowania miały być nauki prawne. Chęć stworzenia wysoko wykwalifikowanej kadry administracyjnej była zresztą jednym z głównych powodów powołania Akademii. Uczelnia nie zdołała jednak spełnić pokładanych w niej nadziei, w roku 1370 podupadła a środowisko naukowe przeniosło się na iiuie uczelnie - w większości do Pragi. Właściwe losy Uniwersytetu Jagiellońskiego rozpoczynają się z chwilą odnowienia uczelni w roku 1400. Wielki w tym udział miała królowa Jadwiga oraz Władysław Jagiełło, zaś pierwszym rektorem został Stanisław ze Skarbimierza. Uniwersytet powołany w 1400 różnił się od tego z 1364. Po pierwsze była to uczelnia "pełna" - z czterema wydziałami, w tym z teologią, która wówczas była uważana za królową nauk. Odnowiona Akademia Krakowska oparta była na wzorcacli paryskich (inaczej niż powołana w 1364) a więc to mistrzowie kształtowali życie uczelni. Wydział teologii i paryski charakter uniwersytetu bardzo pasowały do celów, jakie stawiano pized Akademią