Primo Adininisti ary jur Pł of. Di Hab. J. Filipek Opracowanie podręcznika
odgrywają fragmailaiyczną rolę i w różnym zakresie otrzymują pełne oblicze Wśród metod działania prawa wykształciła się najwcześniej metoda właściwa prawu kamcim Najłatwiej jert też odróżnić ją od iinych metod działania prawa z uwagi na prostą st niklu ę norm tego prawa i charakterystyczny dla rucłi sposób ich stosowania i wprowadzania w Zycie Normom prawa kameą o nadaje się kształt nicpizckraczakiych nakazów i zakazów. Przede wszystkim są one adresowane do człowieka. Lecz nic prawa i obowiązki jednych podnaotów wobec drogich stanowią tu ich przednio! W zakresie stosowania prawa kaniego mamy do czynienia ze swoistą subsumpcją konkretnych czynów (lub zaniechali) w abstrakcyjnie określonej hipotezie normy prawnej Regulacje podejmowane w innych gałęziach prawa określają matenalno-prawne uprawnienia i obowiązki do czynienia czegoś lub nic czynienia w ramach prawa, a poprzez ustanowienie odpowiedzialności w jakiejkolwiek innej dziedzinie prawa nie następuje ustanowienie odpowiedzialności w obliczu prawa kaniego Inaczej jest w prawic cywilnym Porządek prawny wyposaża tu jednostkę i unie podmioty, zrównane z nią w obrocie prawnym, w ogólną zdolność prawną w posługiwaniu się fermami cywilnoprawnego działania dla realizacji własnych celów-. Zdolność taką przyznaje prawo cywilne wszystkim podmiotom tego prawa w równej mierze Przepisy- pozytywnego prawa ograniczają ją tylko ze względu na naturabic właściwości niektórych podnuotow- albo i cd społeczny, jakiemu ma służyć. Także prawo achninistracyjnc jest nastawione na regulowanie czynności prawnych, które mają służyć różnorodnym zamierzeniom Podobnie jak w nonnach prawa cywibicgo. w normach prawa adnimstracygicgo można widzieć drogowskazy, jakimi trzeba sic kierować, aby- osiągnąć określone cele Niemniej, działanie prawa adnanistracyjncgo jest z gnmtu nne od działania prawa cywibicgo Wszdkie uprawniana i obowiązki do kozystama z administracyjno-prawnych fonu działania wynikają bezpośrednio z prawa przedmiotowego Właśnie to prawo, ilekroć upoważnia oto administrację |Md> liczną do wydawania autorytatywnego aktu wobec oznaczonego podmiotu w obliczu określonego stanu faktycznego, nawiązuje z mocy samego prawa stosunek prawny, w którym skonkretyzowane są wszystkie istotne jego elementy obie jego strony oraz upowaZiuaiic administracji publicznej do wydania autorytatywnego aktu i obowiązek adresata lego aktu do przyjęcia go i podporządkowania się nu Z chwilą wydania wymienionego aktu stosunek len kończy się i stajemy przed nowym, z istoty swej rożnym od niego stosunkian egzekucyjnym, w- którym kompetentny organ jest zobowiązany do zapewnienia realizacji popizecbiio wydanego ailorylatywncgo aktu. w razie potrzeb)- przy użyciu środków przymusu państwowego Tą drogą uzyskujemy stosunkowo prosty-1 szybki sposób działania prawa. Ponieważ administracja publiczna ma •pełnić swoje obowiązki z urzędu, moc wiążąca jej aitforytafywnych aktów wykazuje pewne cechy charaktery styczne dla obowiązywania prawa pizednaotowego. zwłaszcza Ze porządek prawny zabezpiecza ich przcstizcgaiuc i realizację bardziej rygorystycznie Natomiast akt administracyjny ma bczwzględtuc obowiązywać obie strony stosunku prawnego, w którym był wydany W takiej postaci ma on być zrealizowany przy zastosowaniu, w razie potrzeby, środków administracyjnego postępowania wykonawczego Niemniej, juz sama zwłoka w jego wykonaniu ze strony jego adresata, a także utmdnianic lub laucniozłiwianic jego wykonana przez adresata lub jakąkolwiek osobę, może wywoływać obowiązek odszkodowania w roznniKiuu prawa cywilnego, a nawet wypchnąć znamiona pizcstępstwa w rozumieniu prawa kaniego lub wykroczenia w rozumiani prawa kamoa«bniiiistracyjnego
Statut prawny administracji publicznej:
Nonuy prawa administracyjnego nic tyko upoważniają administrację publiczną do wkraczania w sferę wolności i praw podmotowych jcAiortck. ma ona także swoją działalnością wprowadzić je w życic we wszystkich stadiach działania prawa. Można przyjąć, że normatywne regulacje aAninistracyjno-prawne ustanawiają wobec administracji publicznej obowiązek działania Im bardziej przy wydaniu określonego aktu ad. Publiczna jest jednocześnie podporządkowana ogólnym normą, określającym bliżej, zakres, przedmiot, kicninck lub cel działania Przyznane jej formy działania są dodalkowo regulowane kiylcnami matcriahiymi. jest leż wicdy zwiększona odpowiedzialność administracji za efekty działania W krańcowych przypadkach normy określające zakres, pizcdiniot. kierunek lub cd działania w ad pub licznej mogą stać się pierwszoplanową podstawą prawnej działalności aAniiiistracyjnej
Statut prawny jednostki:
W pr Ad. Nic ina miejsca na ogólnie określoną zdolność działania, traktowaną jako punkt wyjścia i przesłankę dla podejmowania czynności prawnych Sytuacją prawną ad Publicznej i adresata jej działań defcmiiiaiją normy prawa przedmiotowego Sytuacją prawną zarowno w ad. PubL jak i jednostce należy uznać za efekt obowiązywania norm za efekt obowiązywania norm pr. Ad. które w- obliczu stanów faktycznych mają w- odniesieniu do nich znajdować zastosowanie. W miarę jak następują zmiany w prawach ad przez to. że pewne przepisy prawne tracą moc obowiąagącą. a uuic zostają włączone do porządku prawnego zmiaiiają się w odpowiednim zakresie również sytuacja prawna każdego ich adresata.
Podporządkowanie administracji publicznej prawu:
Istniaiie adiniit>tracji publicznej w określonym rzeczywistym kształcie organizacyjnym służy tyko spełnieniu Aukcji przewidzianych prawem przedmiotowym Natomiast obywatele i mne podmioty mogą w różnej mierze wykorzystywać swoje własne funkcje. Ich byt prawny nic jest przez prawo przedmiotowe szczegółowo określone. Db dziabkiości podejmowanej w obrębie prawa dam mc jest to bez znaczona, ponieważ właśnie w ramach ogóknejszej podmiotowości mogą być skbdanc oświadczenia woli. stanowiące niekiedy niezbędną przesłankę db podjęcia działań przez organ państwowy W ramach ogólniejszej pockniotowosci albo i w ścisłym z nią związku jest tez spełnione współdziabmc jednostki w wykonywaniu adm publicznej, ilekroć jest ono dopuszczalne albo niczbędic W zakresie postępowania adm i postępowania przymusowego w a<hn zapewnione ma być jcskiostcc jej uczestnictwo w innych przypadkach powinna być jej zapewniona obecność przy czynnościach organu adm
Prawa podmiotowe Jednostki:
Organ ackimiistracyjiiy ma podejmować swoje akty woli na podstawie i w wykonywaniu norm prawa adm Wszystkie jego kompetencje, prawa i obowiązki znajdują zawsze swój normatywny punkt wyjścia w prawic przedmiotowym Obywatel i inne podmioty zachowują mimo wszystko pewną własną swobodę działania, tyle Że jest jej pozostawiony dokładnie określony zasięg, a ponad to obcgiujc zdolność podejmowania działań, które w rożnym stopniu stanowią przesłankę dla odpowiednich czynności adm publicznej, gdy same przez się nic konkretyzują porządku prawnego ani nic wprowadzają go w życic
Oblektywlstycaiy i subirktywistyczny punkt widzenia:
H. Grotius uznał żcwszckic prawa lub obowiązki pochodzą od człowieka Człowiek ma nalurabic i nicpozbywalnc prawa podmiotowe lecz gdy w swoim działaniu wkracza on w prawa podmiotowe innych jcAiortck. mamy do czyniona z naduzy cian prawa, uzasadi tającym spór o zakres praw podnaotowy cłu który powinien rozstrzygać aiMorytcf niezaangazowanych w sporze
Rola prawa przedmiotowego w prawie administracyjnym:
W odbiicsiami do adm publicznej normy prawnej przcAmotowego statuhiją pewną podmiotowość, gdy przewidują powobnic do życia określonych organów i wyznaczają kompetencje w postaci pewnych fonu działania, które w nonnach okreśbjących zakres, przahniot. kiaiaiek hił> cel działania w różnym stopniu mogą być limitiwinc lub ukienukowywanc. Normy adm prawa przedmiotowego dają pewne ramy. w których zasięgu będzie rozwijała konkretna działalność nastawiona na określone treści lub wartości Będzie ona prawnie ikulcczna tyko w- obrębie obowiązującego pożądku prawnego Ostateczne merytoryczne oblicze nadadzą jej upoważnione do niej poduaoty Ich dztabhiosć nic stalowi tyko prostego uszczegółowienia bardziej ogólnej normy Podmioty podejmując c aAiiiiustracyjnoprawnc działania wnoszą do nich w swoim faktycznym działami wbsnc elementy, jakie w nonnach prawa przednaot owego mc mogą występować Instytucje oparte na założeniach subiekty wist yrznych:
W ranach ustaiowioncgo poządku prawa adm istnieją właśnie z mocy samego prawa w określonych stanach faktycznych stosunki prawne pomiędzy a<hn publiczną a podmiotami, do których mają byc skicrowaic jej akty W Komikach adiiiśiistracyjnoprawiiych jcdai podmiot jest już upoważniony i zobowiązały do występowania świni airtirytatywnymi aktami wobec oznaczonego kręgu iraiych podnaotów. a drugi podmiot nia się autyrotatywnym aktom adm podporządkować Nadaje to. z jednej
Praca zbiorowa
2