• nieruchomości /rzeczy nieruchome/
Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności /grunty/, jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.
Rodzaje nieruchomości:
• nieruchomości gruntowe /grunty/ - części powierzchni ziemskiej
• nieruchomości budynkowe /budynki/
• nieruchomości lokalowe lokale/ - części budynków
Grunty zawsze stanowią rzeczy nieruchome, a budynki i ich częśd tylko wtedy, gdy stanowi tak ustawa. Jeżeli taki wyjątek nie jest przewidziany ustawą budynek stanowi część /składową/ nieruchomości gruntowej.
Z nieruchomością gruntową mamy do czynienia, gdy spełnione są dwie przesłanki:
• część powierzchni ziemskiej stanowi wyodrębnioną całość, tzn. oznaczona jest granicami
• jest odrębnym przedmiotem własności
Według obowiązującego prawa odrębne nieruchomości mogą stanowić:
• budynki wzniesione na gruncie Skarbu Państwa lub gruncie należącym do jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków przez wieczystego użytkownika /stanowią one własność użytkownika wieczystego/
• budynki wzniesione na gruncie użytkowanym przez rolnicza spółdzielnię produkcyjną należącym do jej członka lub do Skarbu Państwa /mogą one stanowić własność spółdzielni/
• budynki jakie zatrzymali rolnicy, którzy na podstawie przepisów obowiązujących od dnia 1 stycznia 1983 roku przekazali państwu - w zamian za rentę - swoje nieruchomości rolne
• lokale wyodrębnione jako samodzielne przedmioty własności
Rzeczami ruchomymi są te rzeczy, które nie są nieruchomościami
Niektóre prawa rzeczowe mogą dotyczyć tylko nieruchomości /użytkowanie wieczyste, służebności, hipoteka, spółdzielcze prawo do lokalu/, niektóre tylko do rzeczy ruchomych /zastaw/. Są też takie które dotyczą obydwu kategorii rzeczy /własność, użytkowanie/
Rzeczy dzielimy na:
• oznaczone co do tożsamości /wykazują cechy indywidualne/
• oznaczone co do gatunku odpowiadają tylko pewnym cechom rodzajowym
Jedną z form korzystania z rzeczy jest pobieranie pożytków jakie ona przynosi. Wyróżniamy dwie kategorie pożytków:
• pożytki rzeczy /pożytkami rzeczy są dochody jakie przynosi rzecz/
Pożytki rzeczy dzielą się na pożytki naturalne i cywilne. Wśród pożytków naturalnych
można wyróżnić dwa rodzaje: płody rzeczy /zboże, owoce, przychówek/ oraz odłączone od niej części składowe /glina, piasek, torf, kamień/. Pożytkami cywilnymi rzeczy są dochody, jakie rzecz przynosi na podstawie stosunku prawnego np. czynsz dzierżawny
• pożytki prawa /pożytkami prawa są dochody jakie przynosi zgodnie ze swym przeznaczeniem społeczno-gospodarczym prawo np. odsetki od wkładów w PKO lub od sumy pożyczonej
BEZWZGLĘDNY CHARAKTER PRAW RZECZOWYCH
2