19766

Popularyzacje controllingu na polskim rynku za pośrednictwem specjalistycznych czasopism; Tłumaczenia naukowych dzieł obcojęzycznych - niemieckich, angielskich, francuskich, będących fachowymi podręcznikami wdrażania controllingu w praktyce, opartymi o sprawdzone doświadczenia;

Prace teoretyczne, stanowiące tłumaczenie, adaptację lub kompilację teoretycznych prac zagranicznych;

Szkolenia, staże i praktyki zagraniczne polskich pracowników;

Znaczenie terminu controlling

Aby poprawnie zrozumieć istotę controllingu należy przede wszystkim wyjaśnić znaczenie takich terminów, jak: to control, controlling, controllership i controller. Controlling jest synonimem czasownika tocontroll, który oznacza w języku angielskim: kierować, regulować, prowadzić.

Wynika to z tego, że controllingu nie można utożsamiać z kontrolą, ponieważ jest ona tylko jego częścią. Realizacja funkcji controllingu w organizacji wymaga jej zinstytucjonalizowania.

Kompleks zadań umożliwiających wykonanie funkcji controllingu określa się jako controllership. Realizatorem funkcji controllership jest controller, jednak w mniejszych przedsiębiorstwach rezygnuje się często z tworzenia tego stanowiska. Controller wspomaga menedżera w wykonaniu tej funkcji poprzez dostarczenie odpowiednich informacji i doradzanie w doborze optymalnych decyzji. W koncepcji controllingu chodzi głównie o controllership tzn. o ogół zadań umożliwiających realizację controllingu. Jednak przenoszenie wyrażenia "controllership" do języka polskiego jest mało praktycznie, dlatego też wzorując się na praktyce i literaturze niemieckiej słowa "controlling" używamy w znaczeniu "controllership". Controller jest realizatorem tak rozumianej funkcji controllingu.

Controller w Stanach Zjednoczonych jest osobą stojącą na czele działu finansów i rachunkowości.

Jak pisze M. Dobija w „Rachunkowość zarzqdza i controlling", można go więc porównać do stanowiska głównego księgowego w Polsce. Controlling w ujęciu europejskim jest określany w USA jako controllership.

Definicja

Controlling to system wzajemnie określonych przedsięwzięć, zasad, metod i technik służących wewnętrznemu systemowi sterowania i kontroli, zorientowanemu na osiągnięcie zamierzonego wyniku.

Controlling jest ponadfunkcyjnym instrumentem zarządzania, który powinien wspierać dyrekcję przedsiębiorstwa i pracowników zarządu przy podejmowaniu decyzji.

Controlling to proces sterowania zorientowany na wynik przedsiębiorstwa, realizowany przez planowanie, kontrolę

i sprawozdawczość. Wg tej definicji controlling jest właściwie najistotniejszym procesem w przedsiębiorstwie, bowiem jest sterowaniem funkcjonowania przedsiębiorstwa do określonego celu. W każdym przedsiębiorstwie najważniejszym celem jest wynik jego działalności, np. zysk (brutto lub netto) od poziomu którego zależy nie tylko bieżące funkcjonowanie przedsiębiorstwa ale i jego rozwój. Każdy proces jest realizowany przez szereg działań a podstawowymi działaniami w controllingu są: planowanie, kontrola i sprawozdawczość.

Planowanie jest priorytetowym działaniem, bowiem pozwala przewidzieć poziomu kosztów, przychodów i w efekcie wynik przedsiębiorstwa. Przy ograniczonej możliwości sterowania

2