2025

prawo rodzimie i opiekuńcze podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami, separacja na zgodny wniosek i zniesienie separacji, pozbawienie, ograniczenie i przywrócenie władzy rodzicielskiej postępowanie rejestrowe

10)    Riukcje sądu w postępowaniu nieprocesowym:

^ Ocłirona praw osobistych i majątkowych, np. ubezwłasnowolnienie

■=> Ustalanie faktów mających znaczenie dla stosunków prawnych, np. uznanie za zmarłego

<=> Współdziałanie w kształtowaniu stosunków prawnych, np. przysposobienie

<=0 Ustalanie praw i stosunków prawnych, np. stwierdzenie zasiedzenia

Rejestracja zdarzeń i przyjmowanie oświadczeń rodzących skutki prawne, np. prowadzenie rejestrów KRS

Rozpoznawanie sporów o roszczenia przekazane przez ustawę do postępowania nieprocesowego, np. spory o roszczenia między współwłaścicielami o Inne funkcje przekazane przez przepisy szczególne, np. funkcje związane z wyborem Prezydenta RP

11)    Różnica między postępowaniem procesowym a nieprocesowym: podmioty (strony a uczestnicy),

rola sądu (spór i kontradyktoryjność a ingerencja sądu w nieprocesie), wszczęcie postępowania (tylko na wniosek, czasem z urzędu), orzeczenie (w procesie meiytoryczne to wyroki i nakazy, nie merytoryczne to postanowienia, w nieprocesie postanowienia merytoryczne i nie), rozprawa (w procesie zasada, w nieprocesie tylko gdy ustawa tak stanowi), nazewnictwo.

12)    Rmkcje sądu w postępowaniu procesowym: rozstrzyganie sporu, zasada kontradyktoryjności.

13)    ft-oces (wyrok, rozprawa, strony): zasada 2stronności. kontradyktoryjność (strony toczą spór. rola sądu

ograniczona), postępowanie wszczynane jest tylko na wniosek, orzeczenie merytoryczne (wyrok lub nakaz) tub postanowienie w kwestiach nie merytorycznych. Orzeczenie w formie wyroku, nakazu, postanowienia. Zasadą jest rozprawa.

14)    Uczestnik postępowania w nieprocesie: nie ma przeciwstawnych stron, równość uczestników, sąd

może orzec, że coś należy się komuś innemu a nie wnioskodawcy (nie ma związania żądaniem). Uczesmik jest to osoba zainteresowana, która weźmie udział w postępowaniu. Zainteresowanym jest każdy, czyich praw dot. wynik postępowania sąd weryfikuje, czy ktoś jest zainteresowanym czy nie (sąd oddala wniosek, jeśli oczywisty brak uprawnienia). Czy zainteresowany to uprawniony? Na ogół tak. mekiedy ustawa ogranicza (tylko niektóre podmioty mogą wszcząć postępowanie, np. ubezwłasnowolnienie).

15)    Postępowanie pomocnicze: postępowanie sądowe przygotowujące, uzupełniające lub zabezpieczające

możność prowadzeiua i właściwy tok postępowania głównego. Jest to samodziehie i wyodrębnione postępowanie, które odbywa się zawsze poza ramami sprawy głównej, choć pozostaje z nią w związku. Rodzaje:    zwolnienie od kosztów, zabezpieczenie dowodów, postępowanie

zabezpieczające, o nadanie klauzuli wykonalności

16)    Przesłanki procesowe: okoliczności warunkujące możliwość wszczęcia postępowania, toczenia się i

rozstrzygnięcia co do meritum. Dodatnie (droga sądowa, jurysdykcja krajowa, zdolność sądowa stron, zdolność procesowa powoda, należyte zastępstwo procesowe) i ujemne (przeszkody procesowe: res iudicata, zawisłość sporu, zapis na sąd polubowny); bezwzględne i względne.

17)    Droga sądowa sensu stricte i sensu largo. W znaczeniu ścisłym czyli w znaczeniu KPC:

postępowanie przed sądami powszechnymi i SN. Sensu largo - obejmuje postępowaiue przed sądami szczególnymi (administracyjnymi i wojskowymi).

18)    Prejudycjaluos'ć: związanie sądu orzeczeniem innego sądu. np. sądu karnego - dzięki temu chroni się

autorytet wymiaru sprawiedliwości, żeby uniknąć rozbieżności w ocenie prawnej.

19)    Wyłączenie sędziego: jedna z gwarancji procesowych mająca zapewnić prawo do bezstronnego sądu

wyrażone w Konstytucji. 2 rodzaje instytucji: iudex inhabilis. wyłączenie z mocy ustawy, którego

Agnieszka Szmilewska