• lampy z wyładowaniem bezelektronowym (ang. EDL);
Lampa z katodową wnęką - jest to rurka szklana z okienkiem kwarcowym wypełniona gazem szlachetnym ( Ne, Ar) pod ciśnieniem 2-8 HPa
W rurce znajduje się anoda najczęściej z wolframu i katoda wykonana z metalu którego linie rezonansowe lampa ma emitować.
Mechanizm powstawania energii promienistej:
• Dodatnie jony gazu szlachetnego wypełniającego lampę bombardują katodę i wybijają z niej atomy metalu
• Wybite atomy metalu w stanie gazowym ulegają wzbudzeniu i emitują promieniowanie
• Widmo takiego promieniowania składa się z linii charakterystycznych dla atomów metalu katody oraz atomów gazu wypełniającego lampę
• W procesie pomiaru należy za pomocą monochromatora wybrać pożądaną linię analityczną a pozostałe wyeliminować
WNIOSEK
Musimy mieć tyle lamp, ile pierwiastków chcemy oznaczać.
Produkowane są także lampy wielopierwiastkowe, których katoda jest wykonana z mieszaniny kilku pierwiastków np. Cu i Mg i Al.; Fe, Cu i Mn; Cu. Zn, Pb i Sn; Cr, Co, Cu, Mn i Ni - zwykle charakteryzują się one gorszymi parametrami
Lampa z wyładowanie elektronowym
Lampy te stosuje się zwykle do pierwiastków dla których nie można zbudować lamp katodowych np. As, Sb, Se, Te.
Jest to rurka kwarcowa zawierająca gaz szlachetny ( Ne, Ar) pod zmniejszonym ciśnieniem 0.2-0.8 hPa i niewielką ilość pierwiastków (l-2mg), którego promieniowanie winno być emitowane. Pobudzenie do promieniowania następuje przez działanie pola elektrycznego dużej częstości ( między 10 i 100MHz)
Wytwarzane są dla pierwiastków: As,Sb,Se,P,Hg,Bi,Cs,Ge,K,Rb,TI Atomizery
Zadaniem atomizerów jest wytworzenie z próbki analitycznej wolnych atomów oznaczanego pierwiastka z dużą wydajnością.
Atomizer musi spełniać dwa podstawowe wymagania:
Zapewniać dobrą wydajność wolnych atomów z analizowanej próbki
Zapewnić występowanie prostej proporcjonalności między stężeniem oznaczanego pierwiastka w próbce a stężeniem atomów tego pierwiastka w plazmie absorbującej promieniowanie.
Rozróżnia się następujące typy atomizerów:
• Płomieniowy ( ang. Flame- F-AAS)
• elektrotermiczne (bezpłomieniowe) (ang-electrothermal -ET-AAS)
• wodorowe - dla pierwiastków łatwo tworzących wodorki;
• wykorzystywane zimne pary rtęci - dla oznaczania rtęci, dla substancji stałych z atomizacja w plazmie laserowej
Atomizacja płomieniowa
W atomizerach płomieniowych substancje analizowane są w postaci roztworu. Przejście od roztworu do gazu atomowego składa się z dwóch etapów:
Nebulizacji- polegającej na rozproszeniu analizowanego roztworu w delikatną mgłę i przeprowadzeniu jej w sposób jednorodny do płomienia
Atomizacji-atomizacja zachodzi w płomieniu palnika, do którego doprowadza się gaz utleniający, gaz palny i roztwór analizowanej substancji w postaci aerozolu.
• Powietrze
• Tlen
• Tlenek azotu(l) -N20
• Acetylen
• Gaz świetlny
2