19793 kscan
43

2) lampy z wyładowaniem bezelektrodowym (ang. electr ode less discharge lamps — EDL).

Ad 1). Budowę HCL przedstawiono na rys. 8.6. Lampa z katodą wnękową jest to rurka szklana z okienkiem kwarcowym, wypełniona gazem szlachetnym (Ne, Ar)_£od ciśnieniem 2 — 8 HPa. W rurce znajduje się anoda najczęściej z wolframu; i katoda wnękowa, wykonana z metalu, którego linie rezonansowe lampa ma emitować. Mechanizm powstawania energii promie-mstefjesT następujący: dodatnie jony gazu szlachetnego wypełniającego lampę bombardują katodę i wybijają z niej atomy metalu. Wybite atomy metalu

Rys. 8.6. Schemat lampy z katodą wnękową

Rys. 8.7. Widmo promieniowania emitowanego przez lampy z niklową katodą wnękową

w stanie gazowym ulegają wzbudzeniu i emitują promieniowanie?. Widmo takiego promieniowania składa się z linii charakterystycznych dla atomów metalu katody oraz atomów gazu wypełniającego lampę. Na rysunku 8.7 przedstawiono typowe widmo promieniowania otrzymanego z lampy z katodą niklową. W widmie występuje linia rezonansowa Ni o długości fali X = 323,0 nm (absorbowana przez atomy niklu) oraz linia kationu niklowego

0    długości fali X = 231,6 nm (nie absorbowana przez atom niklu). Występują także linie charakterystyczne dla gazu szlachetnego wypełniającego lampę. W procesie pomiaru należy zatem ząjjomocą monochromatora wybrać pożądaną linię analityczną, a pozostałe wyeliminować. Wniosek zasadniczy jest taki, że praktycznie.mrusimy mieć tyle lamp, ile pierwiastków chcemy ozna-

(czać (firmy produkujące spektrometry proponują ok. 70 lamp HCL). Produkuje się także tzw. lampy wielopierwiastkowe, których katoda jest wykonana z, mieszaniny kilku pierwiastków, rip. Ca, Mg i Al;/Fe, Cu i Mn; jCu, Zn, Pb

1    Śn;)Cr, Co, Cu, Fe, Mn i Ni. Lampy takie charakteryzują się z reguły gorszymi parametrami.

150