zamieszkiwanie na terenie danej gminy
bierne — skończone 25 lat oraz być obywatelem polskim (nie musi zamieszkiwać na terenie danej gminy)
Nie można jednocześnie kandydować w wyborach do organu wykonawczego w jednej gminie i w innej gminie (!)
Tworzy się obwody wyborcze z siedzibą w budynku użyteczności publicznej (np. szkoły)
Wyboty składają się z kilku etapów.
Gdy większość głosów będzie ważna. Gdy żaden z kandydatów nie uzyska większości głosów organizuje się drugą turę. Wyznacza się dwóch kandydatów do drugiej tury którzy w pierwszej turze uzyskali największą ilość głosów. W przypadku równej ilości bierze się pod uwagę obwody do głosowania w których zwyciężyli (który więcej). Gdy i głosy i obwody w których zwyciężyli są równe oiganizuje się losowanie, (termin 14 dniach od pierwszej tury) Gdy osoba która dostała się do drugiej tury nie może przystąpić np. zmarła w jej miejsce wchodzi następna osoba jednocześnie przedłużając termin o kolejne 14 dni. W drugiej turze ten kandydat który uzyskał większą ilość głosów zostaje wybrany
- cow sytuacji gdy zgłosił się tylko jeden kandydat? Następują wybory z tym że następuje przedłużenie terminu do zgłaszania innych kandydatów (o 5 dni), publikacja w mediach lokalnych itd.. Gdy jednak nie zgłosił się nikt inny to osoba która tylko się zgłosiła zostanie wybrana jeśli uzyska większość głosujących.
— co w przypadku gdy nikt się nie zgłosił? Przedłuża się o 5 dni możliwość zgłaszania kandydatów Gdy mimo wszystko nikt się nie zgłosi wtedy wyboru organu wykonawczego wykonuje rada gminy. Inicjatywa może pochodzić od radnych reprezentujących przynajmniej 1/3 składu rady i taka osoba musi dać zgodę . Wtyboru dokonuje się bezwzględną większością głosów. Gdy Radni nie chcą powołać danej osoby wojewoda powiadamia o tym PRM a ten obsadza osobę która pełni kompetencje organu wykonawczego do następnych wyborów na wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej.Rada ma 2 miesiące na wybór.
Podmioty uprawnione do zgłoszenia kandydata na organ wykonawczy -150 wyborców - w gminie liczącej do 5 000 mieszkańców,
300 wyborców - w gminie liczącej do 10 000 mieszkańców,
600 wyborców - w gminie liczącej do 20 000 mieszkańców,
1 500 wyborców - w gminie liczącej do 50 000 mieszkańców,
2 000 wyborców - w gminie liczącej do 100 000 mieszkańców,
3 000 wyborców - w gminie liczącej powyżej 100 000 mieszkańców, (na wykładzie podawana była tylko pierwsza liczba)
-komitet wyborczy -partia polityczna -stowarzyszenie
Powiat
W ciągu trzech miesięcy od momentu ogłoszenia wyborów do rad powiatu czy województwa muszą wybrać organ wykonawczy. Nie muszą od razu wszystkich mogą kolejno. (W praktyce jedną uchwała dokonuje się wyboru całego zarządu) Dokonuje się bezwzględną większością.
W tym okresie gdy nie nastąpi wybór zarządu wówczas informacje o tym uzyskuje wojewoda (nie otrzymuje uchwały rady powiatu o wyborze zarządu) Wbjewoda informuje PRM który stwierdza wygaśniecie mandatów radnych i zarządza nowe wybory. Jednocześnie do czasu wyboru nowego zarządu przez nową Rade PRM powołuje na wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej osobę która pełni kompetencję organów jednostki. Następuje okres wyborów około 50-60 dni kiedy następują nowe wybory. Nowa Rada powiatu czy sejmik województwa musi wybrać zarząd Gdy znowu nie zostanie wybrany zarząd PRM rozwiązuje organ uchwałodawczy i powołuje w miejsce komisarza rządowego na wniosek ministra właściwego do spraw administracji.