23094

funduszami celowymi umożliwiają kumulację nie wykorzystanych w danym roku fiskalnym środków.

W ustawie budżetowej na rok 2010 figuruje 27 fiuiduszy celowych dotowanych przez budżet państwa.

Funkcje funduszy celowych

1.    Funkcja alokacji środków publicznych- przy pizeznaczaniu i przydziale określonych zasobów gospodarczych wykorzystywany jest mechanizm administracyjny, taki stan rzeczy niesie za sobą pewne negatywne konsekwencje jak: marnotrawstwo, arbitralność(// narzucenie określonych form działałiia, bez uwzględniania woli innych) lub nawet woluntaryzm {pogląd icnający wyższość woli nadimiynu władzami umysłowymi człowieka: rozumem, intuicją itp., i uznający ją za główny motor ludzkich działań);

2.    Funkcja redystrybucji dochodów w gospodarce i w społeczeństwie- polega na tym, iź w wyniku działalności funduszy celowych następują zmiany w proporcjach wykorzystania dochodu narodowego(PKB); jest to spowodowane przymusową ingerencją w dochody osób i podmiotów' gospodarczych lub dobrowolną rezygnacją tych podmiotów z części dochodów na rzecz fiuiduszy. jednakże w praktyce forma gromadzenia dochodów ma znaczenie drugorzędne, gdyż efektem każdego pizejęcia dochodów jest ich redystrybucja;

3.    Funkcja mobilizacji środków publicznych- fundusze celowe mogą wpływać na powiększanie środków' publicznych, zwłaszcza, gdy nie jest możliwe lub wskazane powiększanie ich za pomocą tradycyjnych mechanizmów fiskalnych(podatków, ceł); funkcję tą wspiera zasada zgodnie, z którą wielkość wydatków jest uzależniona od wielkości dochodów- clięć zwiększenia wydatków wymaga maksymalizowania wysiłków, aby dochody również były większe, istotne znaczenie psychologiczne w posługiwaniu się funduszami publicznymi celowymi ma właściwie sformułowany cel. dla którego twoizy się fundusz, któiy może znaleźć akceptację społeczeństwa i podmiotów gospodarczych;

4.    Funkcja racjonalizacji wydatków publicznych- ustalenie odpowiedniej i racjonalnej. / punktu widzenia osiąganych przychodów, wielkości i struktur)' wydatków publicznych; istnienie funduszy celowych ogranicza możliwość ciągłej zmiany hierarchii celów i zadań, jak w przypadku procedur budżetowych, ogranicza także wpływ czyruiika politycznego na finansowanie zadań, gdyż różne grapy nacisku mogą dążyć do alokacji fiuiduszy publicznych sprzecznej z kryterium racjonalności; funkcja ta wiąże się także z technikami finansowania, a mianowicie:

-możliwością z zerwaniem z zasadą jednoroczności budźełu(n«óiri o tym, iż budżet uchwalany jest na okres jednego roku kalendarzowego, niezrealizowane kwoty planowanych wydatków budżetowych wygasają z upływem roku budżetow ego),

-stabilizacją dochodów' fiuiduszy publicznych zagwarantowaną przez zapisy w^r ustawach -ciągłością finansow ania zadań;

-elastycznym kształtowaniem wydatków w’obec zmiany potrzeb;

należy poruszyć tu istotną kwestię podatku celowego- polega on na tym, że dochody z niego osiągane są związane z określonym celem, a wszystko odbywa się w ramach budżetu; mimo. iż

2