2365

o z urzędu i na wniosek. Kontrola z urzędu oznacza kontrolę wykonywaną z inicjatywy własnej podmiotu kontrolującego, stanowiącej konsekwencję obowiązku zrealizowania zadań kontrolnych nałożonych przez prawo na ten podmiot. Kontrola na wniosek pozostaje również w sferze wykonywania zadań przez podmiot kontrolujący, chodzi natomiast o to, że inspiracja do podjęcia i prowadzenia określonej kontroli pochodzi z zewnątrz, od uprawnionego przez przepisy podmiotu (właściwego organu, jednostki organizacyjnej, osoby fizycznej, itd.)

o wewnętrzna i zewnętrzna. Podstawą tego rozróżnienia jest usytuowania kontrolującego wobec kontrolowanego, o społeczna i zawodowa. Przez kontrole zawodową rozumiemy kontrolę wykonywaną przez pracowników różnych organów państwowych powołanych do kontroli, natomiast przez kontrolę społeczną - kontrolę sprawowaną przez organy o charakterze społecznym, oraz bezpośrednio przez obywateli. Formy kontroli:

INSPEKCJA - oznacza kontrolę wykonywaną w drodze bezpośredniej obserwacji kontrolowanego podmiotu w trakcie jego działania LUSTRACJA - kontrola również bezpośrednia z tym zastrzeżeniem, że jej celem jest przede wszystkim sprawdzeni nie działalności jednostki kontrolowanej, lecz wyników, efektów tej działalności.

REWIZJA - kontrola dotycząca dziedziny finansów i spraw majątkowych i polega na sprawdzaniu stanu faktycznego środków finansowych i ich składników majątkowych oraz porównywaniu ich z odpowiednią dokumentacją

WIZYTACJA - bezpośredni wgląd w działalność dający ogólny i szeroki pogląd na tą działalność Przykładowe kryteria kontroli:

> Legalność - ocena Rzetelność punktu widzenia zgodności (lub jej braku) Rzetelność obowiązującym prawem