Rolę przenikalności dielektrycznej ośrodka (rozpuszczalnika), w którym znajdują się dwa ładunki elektryczne qt i q> uzasadnia prawo Coulomba. Gdy ładunki te w próżni i w ośrodku o względnej przenikalności dielektrycznej e dzieli taka sama odległość r, to siły ich oddziaływań elektrostatycznych są następujące:
Fi = k ^pr - w próżni, |
(1) |
F2=k'^ł - w danym ośrodku, |
(2) |
gdzie k - 8,9867*109 Nm2/C2, oraz Fi > F2.
Dipolowy charakter cząsteczek rozpuszczalnika jest jednym z warunków solwatacji cząsteczek lub jonów substancji rozpuszczonej.
Tabela 1. Właściwości wybranych rozpuszczalników
Rozpuszczalnik |
Względna przcnikalność dielektryczna e |
Moment dipolowy U,D |
Oktan, C$Hu |
1,95 |
0 |
Cykloheksan, Cdli2 |
2,02 |
0 |
Benzen, Csll6 |
2,30 |
0 |
Toluen, C6II5CII3 |
2,38 |
0.31 |
Dichlorometan, CH2CI2 |
8,93 |
1.14 |
Chloroform, CHCI3 |
4.72 |
1.15 |
Metanol*, CH3OH |
32,6 |
1.70 |
Etanol*, CjIIsOII |
24.3 |
1.73 |
Nitrobenzen*, C6HsN02 |
34.8 |
4.03 |
DMSO**, (CHshSO |
46,6 |
3,90 |
Formamid*, HC(0)NH2 |
109,5 |
1,51 |
Ciekły amoniak*, NH3 |
16,9 |
1,47 |
Woda* |
78.4 |
1.83 |
IDebyc UD). ID = 3,338-1030 C-m; *rozi)uszczalniki solwatuiacc;
**DMSO - dimclylosulfotlcnek