2644

Rozbudowa systemu społecznej opieki państwa zmniejszyła rolę dzieci jako źródła zabezpieczenia na starość.

Koszty bezpośrednie i pośrednie wzrastają wraz z dochodem.

Wzrost dochodu wiąże się ze wzrostem długości trwania życia, zmniejsza też umieralność niemowląt.

Wzrost gospodarczy wiąże się ze wzrostem kosztów kształcenia co wiąże się ze wzrastającą specjalizacją zapewniającą awans społeczny - to z kolei wpływa na zwiększeni kosztów pośrednich oraz bezpośrednich posiadania dodatkowego dziecka.

Autor nawiązuje do tezy o włoskowatości społecznej (sformułowanej w 2 poł. XXw. przez Dumenta) - rodzina musi być nieliczna, aby wznieść się na drabinie społecznej. Teza ta wiąże się z koncepcjami tłumaczącymi mobilność społeczną.

Istnieją 2 kryteria, którym powinna odpowiadać właściwie sformułowana teoria:

a)    zmienna ludnościowa - ważna w rozwoju gospodarczym, dlatego trzeba ją włączyć do gospodarczej teorii rozwoju

b)    teoria powinna wyjaśniać najważniejsze zmiany w rozwoju ludności zarówno w okresach rozwoju gospodarczego jak i przy usiłowaniach zmierzających do rozwoju, niezależnie od ich powodzenia

Ad.3 (teoria Easterlina)

Determinanty płodności:

a)    popyt na dzieci wyrażony liczbą dzieci dożywających wieku dorosłego, jaką rodzice chcieliby mieć gdyby kontrola urodzeń nie pociągała kosztów

b)    liczba rodzonych dzieci (dożywających wieku dorosłego) jaką mieliby rodzice gdyby świadomie nie kontrolowali urodzeń

c)    koszty kontroli urodzeń Bezpośrednie determinanty popytu na dzieci:

-    dochody

-    koszt dziecka w porównaniu do kosztu dóbr trwałego użytku

-    subiektywne preferencje posiadania dzieci w porównaniu do innych dóbr Potencjalna liczba urodzonych dzieci zależy od płodności naturalnej i prawdopodobieństwa dożycia dziecka do wieku dorosłego.

Koszty regulacji urodzeń obejmują koszty psychologiczne oraz obiektywne (czas i pieniądze).

Hipoteza Easterlina:

Istnieje cykliczność w procesie rodności. Jest ona oparta na określonym mechanizmie socjoekonomicznym, którego działanie prowadzi do kształtowania się określonych postaw i zachowań prokreacyjnych.

Cykliczne zmiany (20 do 25 lat) wyrażają się:

- liczna kohorta rodzicielska dostrzegając społeczne i ekonomiczne niedogodności wynikające z dużej liczby rówieśników decyduje się na małą liczbę dzieci mało liczna generacja dostrzega te same niedogodności i decyduje się na wydanie licznego potomstwa

Ad.4 (teoria Caldwela)

Autor podsumował poglądy w zakresie ocen zmian płodności w krajach Afryki i Azji. Na podstawie oceny dokonujących się przemian gospodarczych w krajach opartych na

2