28487

stronę. Rzecznicy przekształcili się w zastępców procesowych prowadzących sprawę w zastępstwie strony z jej upoważnienia.

-proces skargowy zaczynał się skargą powoda wniesioną przed sędziego (żałoba) -pozew-wazwanie strony na rozprawę do sądu. Początkowo komornik sądow/y z laską sądową co było legitymacją władzy. Formą pozwu ustnego był pozew z pierścieniem lub pieczęcią monarchy, które pokazywał komornik wzywając przed sąd osobę posiadającą prawo nieodpowiednie. W XIIIw pojawił się pozew pisemny. W pozwie był termin zwany rokieni na których pozwany miał stawić się do sądu.

-odroczenie-gdy nie było jednej ze stron

-rozprawa-jawna i ustna, w godzinach rannych. Na wstępie rozprawy powód przedstawiał żądanie skargi ściśle wg pozwu -rozkaz sędziego „odpowiadaj"

-pozwany wyjaśnia swoje stanowisko-odpór

(JEŻELI POZWANY UZNAŁ ŻĄDANIE POZWU SĄD WYDA JE WYROK)

-pozwany nie zgadza się z żądaniem-wdanie się w spór

-pozwany może zasłonić się ekscepcją (peremptoryjną- oddalenie pozwu czyli przedawnienie lub fatalia iuris- powód nie popierał sprawy przez 1 rok i 6 tygodni, dylatoryjne-powodujące odroczenie sprawy).

-zaognienie sporu (litis conteratia):

*żałoba powoda ♦odparcie (repliki) pozwanego

-sąd określa, która strona będzie miała priorytet w przeprowadzeniu dowodu- wyższa strona miała pierwszeństwa a przy równości stron pozwany -wyznaczenie prawidlnika, który przeprowadzał postępowanie dowodowe -środki dowodowe:

a) .przysięga-oczyszczająca lub obwiniająca, wypowiadano rotę. potyczel sprawiał, że osoba mogła przegrać

b) .współnysiężnicy- od 2 do 12- tylko szlachta

c) .ordalia- sądy boże: próba zimnej lub gorącej wody. pojedynek sądowy, próba żelaza, próba krzyża

d) .wstecz

e) . świadkowie

świadectwem urzędowym mogły być zeznania wąznych sądowych, którzy z wizji wnosili relacje do ksiąg sądowych.

f) . Dokument

-    wyrok - ustny . od XII w. Na żądanie i koszt strony pisemnej od XIVw. Zaczęto wpisywać je do ksiąg, a stronom na opłatą dawano wyciągi z nich. Był końcowy, nazywano go też stanowczym. Po wyroku strona wygrywająca składała na rzecz sędziego trzesne lub pamiętne.

Egzekucja

-    osobista - przegrywający pozwany, który nie wykonał wyroku i nie dał rękojmy, wiązano i wydawano w ręce wygrywającego - przedmiotem egzekucji była wolność dłużnika

-    majątkowa (ciążenie) najpierw było i trzoda, potem inne rzeczy ruchome gdy nie wystarczył egzekucja dóbr ruchomych.

Dokonywali ich komornicy