28530

28. Sejm według Konstytucji 3- ego Maja.

Sejm byt omówiony w ustawie z 16.05.1791r.

Miał być dwuizbowy izba poselska i senat. W Izbie poselskiej miało być 204 posłów z sejmików szlacheckich, zaś 2/3 miało być posłami koronnymi, a 1/3 litewskimi. Skład izby uzupełniono o 24 plenipotentów miast wybieranych przez zgromadzenia wydziałowe miejskie, z giesem doradczym w sejmie w sprawach miejskich, przemysłu, handlu i z głosem doradczym w sprawach miejskich, przemysłu i handlu oraz z prawem zasiadania w komisjach rządowych których byli delegatami. Senat: składał się ze 102 wojewodów i kasztelanów, 30 biskupów diecezjalnych i ministrów. Przewodniczył mu król posiadający prawo drugiego głosu. W razie równowagi. Po śmierci St. Augusta senatorowie świeccy mieli już nie być dożywotni ale powołani przez króla z podwójnej liczby kandydatów wysuniętych przez sejmiki ziemskie: Izba poselska posiadała kompetencje:

-stanowienie praw politycznych, cywilnych i karnych,

-uchwalanie podatków i sprawy monetarne -nobilitacje,

-wojna i pokój,

-wydatki publiczne,

-ratyfikacja traktatów międzynarodowych,

-kontrola urzędników

Senat. Stracił inicjatywę ustawodawczą przy uchwalaniu ustaw przez izbę poselską, miał tylko co do nich weto zawieszające, które mogło być obalone przez powtórne uchwalenie przez izbę tej samej ustawy. Do całości Sejmu należała rewizja konstytucji. Miano jej dokonać na nadzwyczajnym sejmie konstytucyjnym w 1816r. Duże miany zaszły w organizacji Sejmu. Zniesiono moc wiążącą instrukcji poselskich, posłowie stali się przedstawicielami narodu. Wprowadzono zasadę Sejm „zawsze gotów. Postów wybierao na dwuletnią kadencję. Wprowadzono podział na sesje zwyczajne - co dwa lata przez 70 dni, z możliwością przedłużania do 100 dni, oraz nadzwyczajne zwoływane przez króla lub marszałka w okresie kadencji dla spraw pilnych. Zniesiono liberum veto, wprowadzając większość głosów -kwalifikowaną 2/3 lub y». Dla usprawnienia prac sejmu przygotowywanie projektów ustaw powierzono wybieranym przez sejm komisjom - deputacjom, a na posiedzeniach plenarnych projekty te przyjmowano, odrzucano lub odsyłano ponownie dla komisji dla wprowadzenia poprawek.