- te limfocyty które będą rozpoznawać antygeny prezentowane im przez MHC klasy I zachowują ekspresję CD8. a te, które mają wiązać antygen w kontekście MHC klasy II. pozostają CD4+
- spośród tymocytów. które z powodzeniem przeszły selekcję pozytywną niemal 80% ginie w wyniku selekcji negatywnej określanej często jako delecja klonalna
ryc 10.2
Komórki uczestnkzące w selekcji tymocytów
* w selekcji pozytywnej uczestniczą tylko korowe komórki nabłonkowe (opiekuńcze)
- limfocyty podwójnie dodatnie mają niewiele czasu na rozpoznanie peptydów prezentowanych przez komórki nabłonkowe gdyż żyją tylko 3-4 dni (po tym okresie apoptoza)
- me rozstrzygnięto w którym miejscu i kiedy dochodzi do selekcji negatywnej, wydaje się. ze selekcja negatywna może występować zarówno przed jak i po pozytywnej, zwiększając szansę wyeliminowania komórek autoreaktywnych
- w selekcji negatywnej uczestniczą zarówno komórki korowe jak i rdzeniowe komórki nabłonkowe oraz komórki dendrytyczne rdzenia grasicy
- każda z tych populacji może prezentować limfocytom odrębną pdę peptydów (nie wiadomo czy peptydy tylko z wnętrza grasicy, czy mogą tez docierać drogą krwi)
- komórki dendrytyczne mogą prowadzić prezentację krzyżową (zarówno przez cz.MHC I jak i II)
Mechanizmy selekcji w grasicy
- tymocyty do przeżycia wymagają sygnału hamującego apotpozę
- sygnał ten przez prawidłowy receptor TCR
- głównymi cząsteczkami iznozliwiającymi umknięcie programowanej śmierci są białka Bcl-2 i Bcl-xL
- ekspresja genów kodujących te białka indukowana jest przez wiele sygnałów z których najważniejsze pochodzą od II-7R i TCR (poprzez CD3)
- we wczesnych etapach dojrzewania główną rołę w utrzymaniu limfocytów przy życiu pełni 11-7
- w trakcie selekcji |) główna rola hamowania apoptozy przypada receptorowi pre-TCR
- w przebiegu selekcji pozytywnej rolę tę przyjmuje TCR. jeśli syganały zbyt słabe lub zbyt silne - endocytoza receptorów, to apoptoza (selekcja negatywna)
- największy wpływ na selekcję tymocytu ma awidność TCR do peptydów
- podobną awidność mają peptydy słabi agoniści obecne w dużej ilości w grasicy, jak i peptydy silni agomści obecne w ilości małej
Powstawanie limfocytów T regulatorowych
- rozpoznanie własnych antygenów z dużym powinowactwem niekoniecznie oznacza selekcję negatywną
- pewien odsetek limfocytów T CD4+ rozpoznających własne antygeny (po prezentacji przez cz.MHC II) rozpoczyna wytwarzanie CD25 oraz czynnika transkrypcyjnego Foxp3 różnicując się w limfocyt regUatorowy
- również niektóre limfocyty T CD8+ po poznaniu własnych antygenów (prezentacja przez cz.MHC I) przekształcają się w limfocyty regulatorowe mające cząsteczkę CD8uu (klasyczne LimTc mają cząsteczkę CDoJł)
Powstawanie limfocytów Ty6
- pierwsze etapy dojrzewania tych komórek są wspólne dla limfocytów T«|ł i Ty5
- wczesne limfocyty pre-T zaczynają rearanzować segmenty genów kodujących podjednostki p.y lub 5 TCR
- podjęcie decyzji o różnicowaniu w kierunku limfocytów T$ lub Taj) odbywa się na etapie limfocytów podwójnie nemnych
- powstanie jednej linii limfocytów całkowicie wyklucza wytworzenie z nich linii innej (delecja genów w czasie rearanzacji)
- jako pierwsze powstają w grasicy limfocyty Ty5. są one początkowo monomorficzne (geny w których brak zmienności na złączach)
- opuszczają grasicę i zasiedlają tkanki obwodowe falami
- kolejne fale limfocytów Ty6 mają juz zróżnicowane receptory TCR. zbudowane z różnych genów ze śladami zmienności na złączach
Migracja tymocytów w grasky
- pierwsze prekirsory tymocytów docierają do zawiązka grasicy gdy jeszcze nie ma w nim naczyń krwionośnych
- powstające naczynia wnikają do grasicy od strony torebki i wraz z przegrodami łącznotkankowymi penetrują w głąb narządu
- w okolicy podtorebkowej oraz w korze grasicy istnieje bariera krew-grasica
- na granicy kory i rdzenia połączenia między komórkami nabłonka luźniejsze, banera krew-grasica się rozszczelnia
- to właśnie tędy napływają do grasicy prekursory tymopoezy
- następnie kieruią się one do kory w okolicę podtorebkową, mijając przemieszczające się w przeciwnym kierinku (w stronę rdzenia) bardziej dojrzałe tymocyty
- w regionie korowym tymocyty przechodzą kolejne etapy dojrzewania az do momentu selekcji pozytywnej
- następnie po przejściu selekcji negatywnej wnikają do naczyń i zasiedlają obwodowe narządy limfatyczne
- najważniejszą rolę w nadawaniu kierunku tej migracji odgrywają chemokiny
Powstawanie komórek NK i limfocytów NKT
- ponad 99% komórek NK dojrzewa w szpiku pod wpływem działania 11-15
- zaledwie 1% powstaje w grasicy ze wspólnego prekursora z LimT
- fenotypowo i funkcjonalnie komórki NK są bardziej podobne do LimT niz LimB
- limfocyty NKT mające markery typowe dla komórek NK oraz receptory TCR rozpoznają antygeny prezentowane przez nieklasyczne cz.MHC I oraz CDld
- wydaje się ze głównym miejscem ich powstawania jest grasica Dojrzewanie limfocytów B
- Lim T i B powstają ze wspólnej komórki proge ni torowej limfopoezy