o Trzeciorzędowe cechy płciowe:
■ Owłosienie płciowe i owłosienie pachowe
■ Zarost na twarzy u mężczyzn
■ Budowa i proporcje ciała
■ Ba rwa głosu
■ Rozmieszczenie gruczołów potowych apokrynowych
• Zaburenia różnicowania płci
o Podział oparty na zgodności budowy z genotypem:
■ Obojnactwo wewnętrzne
■ Obonactwo zewnętrzne o Podział klasyczny
■ Obonactwo rzekome żeńskie (wirylizacja w czasie życia płodowego osobnika 46XX)
• Nadmiar androgenów w życiu płodowym
■ Obojnactwo rzekome męskie (niedostateczny rozwój narządów płciowych u osobnika 46XY)
■ Obojnactwo prawdziwe (hermaphroditismus verus) - współistnienie obu rodzajów gonad
• Nieprawidłowe narządy płciowe
• Normy dla pokwitania / sposoby oceny tegoż
• Przedwczesne dojrzewanie płciowe
• Opóźnione dojrzewanie płciowe
Zasady postępowania w przypadku stwierdzenia obojnaczych narządów płciowych:
• 2) rodzice powinni otrzymać pomoc w 'zaprogramowaniu' systemu wychowania dziecka i radzenia sobie z reakcjami otoczenia, np. przy zmianie pieluszek w miejscu publicznym, ale też wizycie u lekarza tzw.rodzinnego np dla zaszczepienia dziecka
Zmainy sekularne: procesy wzrastania i dojrzewania ludzi podlegają obiektywnej ocenie za pomocą narzędzu badawczych,takich jak pomiary antropometryczne,zdjęcia (rtg,MRI) oceniające dojrzewania szkieletowe,ocena wieku zębowego,ocena objętości gonad u chłopców za pomocą orchidometru,ocena rozwoju gonad i macicy w obrazie USG
Wynikiem obserwacji procesów rozwoju było dostrzeżenie co najmniej od kilkudziesięciu lat znacznego m.in. przyspieszenia wieku pokwitania,opóźnienia wieku menopauzy oraz zwiększenia wymiarów ciała (od.ok250 lat,obserwacje pobowych w krajach Skandynawii)
Zmiany środowiskowe - np. w odżywienieu,higienie, stanie zdrowia podlegają cenie naukowej. Automatyczne łączenie poprawy warunków bytowania z wystąpieniem terndów sekualrnych jest daleko zbyt idącym uproszczeniem.
Dwa sposoby oceny: