33551

Bodziec elektryczny opuszczając węzeł zatokowo - przedsionkowy (SA) szerzy się równocześnie w drogach przewodzenia w obszarze przedsionków i w komórkach mięśniowych (są to drogi fizjologiczne - anatomicznie nie są różnicowane).W sercu człowieka istnieją trzy zasadnicze drogi, którymi bodziec dostaje się do pogranicza przedsionków i komór, gdzie umiejscowiony jest węzeł przedsionkowo - komorowy (AV -nodus atrioventricularis).Są to drogi: przednia , środkowa i tylna.

Węzeł przedsionkowo - komorowy (AV) umiejscowiony jest na dnie przedsionka prawego między nim a komorą prawą.W węźle tym impulsy elektryczne są zwalniane - kontrola odgórnie narzuconego lytmu przez węzeł SA, następnie docierają one do pęczka przedsionkowo - komorowego ( utworzony jest on przez pień oraz prawą i lewą odnogę). Przejście włókien pęczka przedsionkowo - komorowego we właściwą mięśniówkę serca odbywa się u podstawy mięśni brodawkowatych. Rozgałęzienia końcowe w postaci tzw. włókien Purkinjego przez beleczki mięśniowe wstępują wstecznie ku górze zarówno w prawej jak i lewej komorze.

Czynność mechaniczna serca. Hemodynamika.

Podstawową czynnością układu krążenia jest zapewnienie przepływu krwi w naczyniach. Układ krążenia jest niezbędny do zapewnienia następujących funkcji:

* transportowanie tlenu i substratów odżywczych do tkanek;

^>    usuwanie dwutlenku węgla i produktów przemiany materii ze wszystkich tkanek organizmu;

^>    regulacja temperatury organizmu poprzez skórną regulację przepływu krwi;

^>    bierze udział w reakcjach odporności owych organizmu - transport przeciwciał, leukocytów do miejsca infekcji;

^>    transport hormonów;

Fala depolaryzacji biegnąca przez mięśniówkę przedsionków i komór powoduje ich skurcz, faza repolaryzacji poprzedza ich rozkurcz. Skurcz i rozkurcz zarówno przedsionków jak i komór powtarza się cyklicznie z częstością ok. 72 skurczów na minutę w spoczynku. Jeden cykl pracy serca trwa około 800 ms.

Podczas rozkurczu komór krew napływa z przedsionków przez otwarte zastawki przedsionkowo-komorowe. Skurcz mięśniówki przedsionków wyprzedza skurcz mięśniówki komór serca, więc krew swobodnie zostaje wtłoczona podczas skurczu przedsionków do komór serca.

Ciśnienie skurczowe w lewej komorze jest pięciokrotnie wyższe od ciśnienia skurczowego w komorze prawej. Mimo tej różnicy ciśnień objętość krwi wyrzucanej z komór podczas ich skurczu jest zbliżona.

Objętość wyrzutowa serca - SV (stroke volume) - jest to objętość krwi wytłoczona przez jedną z komór serca podczas jej skurczą U dorosłego mężczyzny objętość krwi wytłoczonej przez komorę podczas skurczu wynosi około 70-75 ml.

Pojemność minutowa (cardiac output) - jest to pojemność krwi wytłoczonej przez jedną z komór w czasie jednej minuty. Pojemność minutową oblicza się mnożąc objętość wyrzutową przez liczbę skurczów w czasie jednej minuty. Przykładowo :

Objętość wyrzutowa komoiy w spoczynku wynosi 70 ml więc przy 70 - 75 skurczach na minutę daje to wynik objętości minutowej serca równy ok. 5 litrów/min. (70ml x 70 skurczów/mia = 5 litrów/min).

Objętość wyrzutowa serca jest zależna od kilku czynników, do których zalicza się między innymi : ciśnienie tętnicze, kurczliwość komór, objętość krwi w komorze na początku jej skurczu Na częstość skurczów serca wpływa min. autonomiczny układ nerwowy -współczulny przyspiesza czynność serca, przywspółczulny zwalnia ją.

Wskaźnik sercowy (cardiac index) - jest to wskaźnik, który jest stosunkiem pojemności minutowej serca do powierzchni ciała. Pojemność minutowa serca w spoczynku przeliczona jest na 1 metr kwadratowy powierzehni ciała (ok. 3,2 L/mia/metr kwadratowy).