I. ISTOTA BENCHMARKINGU
Pojęcie benchmarkingu wywodzi się z języka angielskiego od słowa 'benchmark', co oznacza w topografii punkt orientacyjny wyznaczony na widocznym z daleka miejscu (wzgórzu), który wskazuje nam dany kierunek. Można powiedzieć, że jest to punkt odniesienia, pozwalający zorientować się, w którym miejscu jesteśmy.
Benchmarking to metoda porównywania własnych rozwiązań z najlepszymi oraz ich udoskonalania przez uczenie się od innych i wykorzystywanie ich doświadczenia.
Benchmarking jest zatem procesem identyfikacji najlepszych praktyk w zakresie realizacji procesów, zarówno wewnątrz własnej organizacji, jak i poza nią, a także wykorzystania ich w celu usprawnienia działalności.
Menedżerowie, którzy z sukcesem stosują narzędzia benchmarkingu, twierdzą, że jedną z głównych motywacji, które sprawiły, że rozpoczęli ten proces, była odpowiedź na pytanie:, „Dlaczego mamy poświęcać czas i pieniądze na wymyślanie usprawnień, podczas gdy ktoś mógł to już zrobić lepiej, taniej i szybciej"?
Skuteczny benchmarking powinien być procesem ciągłym, a jego bezpośrednim skutkiem musi być trwała poprawa efektywności działania.
Pionierami benchmarkingu byli Japończycy, którzy kopiowali amerykańskie pomysły już od 1945 roku, dzięki czemu w wielu dziedzinach są bardziej innowacyjni niż amerykańskie czy europejskie firmy. Sukces wielu firm japońskich wynika najczęściej ze stosowania benchmarkingu. W USA zaczęto wykorzystywać benchmarking dopiero w latach siedemdziesiątych. Do czołowych firm o zasięgu światowym, które zastosowały benchmarking z sukcesem należą: Ford, Xerox, Motorola, AT&T, Kodak, IBM oraz Microsoft. Ford zastosował benchmarking przy produkcji samochodu Taurus, który stał się jego ogromnym sukcesem rynkowym. Podstawą sukcesu benchmarkingowego Forda było wyselekcjonowanie 400 najbardziej cenionych przez klientów cech samochodu i poszukiwanie dla nich wzorców od innych producentów oraz ich twórcze udoskonalanie.
Firma Xerox, która jest mistrzem benchmarkingu proceduralnego zastosowała benchmarking jako jedna z pierwszych firm w USA pod koniec lat siedemdziesiątych. Paradoksalnie porównywała się z firmami japońskimi, analizując produkty tamtejszych firm pod względem kosztów, niezawodności, budowy. Jako jedna z pierwszych w benchmarkingu uwzględniła czynnik ludzki - analizowała marketing i sprzedaż.
Benchmarking stanowi jedną z niewielu metod znajdujących zastosowanie w rozwiązywaniu zarówno operacyjnych, jak i strategicznych problemów każdej firmy. Metoda ta służy zdobywaniu przewagi konkurencyjnej na drodze ukierunkowanego rozwoju strategicznego i organizacyjnego firmy. Szczególne znaczenie przypisuje się tu zarządzaniu informacją i postawami innowacyjnymi. Filozofia uczenia się od innych, porównywania się z najlepszymi i rozumnego, przemyślanego kopiowania dobrych