Naturalny układ czynników środowiska ulega przeobrażeniu:
1) w kierunku dodatnim:
- wzbogacenie w próchnicę
- podnoszenie żyzności gleby
Powstaję gleby zaliczane do rzędu gleb kulturoziemnych.
2) w kierunku ujemnym:
- zniekształcenie cech morfologicznych
- deformacja powierzchni gleby
- dewastacja znacznych obszarów
- zmiana stosunków wodnych
powstają gleby zaliczane do rzędu gleb industrio- i urbanoziemnych.
Rząd VII A Gleby kulturoziemne
?? wieloletnie intensywne nawożenie organiczne (komposty, torf, odpady z gospodarstw domowych, obornik, gnojówka, itp.)
$ intensywne nawożenie mineralne, wapnowanie $ głęboka uprawa mechaniczna
?? wprowadzenie warstw obcego materiału do profilu glebowego ?? zabiegi agromelioracyjne (nawadnianie)
Zabiegi te oddziałują na w przypowierzchniowej warstwie profilu glebowego. Pierwotne poziomy ulegają całkowitemu przeobrażeniu i gleba nabiera cech wyjątkowo korzystnych z punktu widzenia żyzności i produkcyjności.
ł? Poziom akumulacyjny osiąga 40 -60cm ?? Wysoka zawartość próchnicy
?? Znaczna zasobność w składniki pokarmowe głównie fosfor i wapń
?? Stopień wysycenia kompleksu sorpcyjnego kationami o charakterze zasadowym powyżej 50%
$ Trwała struktura gruzełkowata $ Właściwy układ stosunków powietrzno - wodnych W rzędzie kulturoziemnych wyróżnia się:
Typy: VIIA1. Hortisole
Są to gleby ogrodowe. Poziom próchniczny sztucznie kształtowany przez człowieka za pomocą zabiegów agrotechnicznych. W wyniku przeprowadzonych zabiegów zmienia się bio - organiczno - mineralny skład gleby.
Gleby te są morfologicznie podobne do czarnoziemów lub czarnych ziem, ale są one pochodzenia antropogenicznego.
VIIA 2. Rigosole (gleby regulówkowe)
Gleby typologicznie przeobrażonymi wskutek regulówki lub głębokiej uprawy mechanicznej, bądź wprowadzenia warstw obcego materiału do profilu glebowego. Zabiegi te zmieniają właściwości morfologiczne i biofizyko - chemiczne wyjściowego profilu glebowego. Pierwotne następstwo poziomów ulega zniekształceniu lub przeobrażeniu pod wpływem świadomej działalności człowieka. Rigosole dzieli się wg typologii pierwotnej gleby wyjściowej na popielicowe, pobrunatne, pomadowe itp.
Rząd: VII B. Gleby industrio- i urbanoziemne
Rząd ten obejmuje utwory glebowe przeobrażone wskutek oddziaływania zabudowy przemysłowej i komunalnej, przemysłu, a w szczególności górnictwa głębinowego i odkrywkowego. Wspomniane czynniki wpływają na zmiany we właściwościach gleb, zniekształcają naturalne profile gleb, deformują powierzchnię a także dewastują.
Obok mechanicznego uszkodzenia gleb powstają ciągłe lub nieciągłe deformacje powierzchni na skutek podziemnej eksploatacji skał i górniczych robót przygotowawczych.
Zanieczyszczenia przemysłowe atmosfery wywołane emisją dymów, pyłów, lotnych popiołów zawierających szkodliwe związki chemiczne nie powodują widocznych zmian w morfologii profilu gleby, ale wpływają na zmiany we właściwościach chemicznych.