34918

07.05.2012 r.

8. Słuch foneinatyczny - zdolność precyzyjnego słyszenia i różnicowania dźwięków mowy ludzkiej Nie jest to zdolność wrodzona. Wykształca się w dzieciństwie pod wpływem bodźców słuchowych (dzięki słuchowi fizycznemu). W przypadku słuchu fonematycznego jednostką różnicującą jest fonem Fonem i głoska to prawie to samo. T a sama głoska może być różnie wymawiana. Fonem obejmuje wszystkie warianty wymawiania tej samej głoski. Można powiedzieć, że słuch fonematyczny to złożony proces analizy i syntezy dźwięków mowy.

WAŻNE! Po analizie wyrazu zawsze powinna następować jego synteza.

Analiza - jest kwestią trudną dla dzieci w przypadku wybrzmiewania spółgłosek Zwracamy uwagę na to, by wypowiadać spółgłoskę krótko, by przydżwięk był jak najmniej słyszalny („k”, a nie „kyy") oraz by nie było podparcia (,Jc”, a nie ,Jca”; a nie „el”).

Etapy kształtowania słuchu fonematycznego:

a. Wyodrębnianie wyrazów w zdaniu (3-4 łatki) - wychodzimy od opowiadania, historyjki, ilustracji; dzieci opowiadają o tym i tworzą zdania (Mama gotuje Tata prasuje) Wprowadzamy symbole zdania: zdanie - I    I wyrazy - [

Długość zdania zależy od liczby wyr azów w zdaniu

b.    Podział wyrazów na sylaby (4-5 łatki) - stosunkowo łatwe zadanie, bo w naszym języku jest to dość naturalne

Sylaba otwarta - zakończona samogłoską Sylaba zamknięta - zakończona spółgłoską

W pierwszym okresie wprowadzamy wyrazy dwusylabowe, sylaby otwarte (mama. tata)

c.    Wyodrębnianie głosek w wyrazach (5-6 łatki)

Jak wprowadzić pojęcie głoski? Poprzez przedłużanie. Trzeba dzieci zainteresować jakimś słowem, np nos (słowo musi być krótkie, łatwo je przedłużać).

Trzeba dzieci zapytać, czy slow^ro NOS składa się tylko z jednego dźwięku czy z kilku Te kilka dźwięków' to głoski. Najłatwiej wyodrębnić na początku samogłoskę a na końcu spółgłoskę.

Budujemy schemat i model wyrazu:

Na przykładzie wyrazu „rower”:

Schemat składa się z białych kartoników, tyle ile głosek, tyle kartoników.

□ □□□□

Model wyrazu - spółgłoski i samogłoski

■ ■ ■■■