36080

Zofio wka/Sofij ów ka- park o charakterze krajobrazowym położony w Humaniu nad jarem rzeki Kamionki, obecnie na terytorium Ukrainy.

Park został założony w 1796 roku przez Stanisława Szczęsnego Potockiego dla żony Zofii Potockiej i nazwany na jej cześć "Sofijówką" (od imienia). Założenie parkowe kosztowało 15 milionów ówczesnych złotych, co stanowiło kolosalny wydatek na ówczesne czasy, a jego budowa zakończyła się w pierwszych latach XIX wieku. Projektant i wykonawca - polski inżynier wojskowyLudwik Metzell zgromadził florę z wielu zakątków Europy (m in. posadzono 512 gatunków drzew z całego świata).

Całość została skomponowana przestrzeiuiie w stylu romantycznym. W trakcie budowy wykopano dwa wielkie sztuczne stawy (Dolny i Górny), które połączono kaskadą rzeki Kamionki, natomiast pod ziemią oba stawy łączy kanał ze śluzą, którędy do dnia dzisiejszego pływają łodzie obwożąc turystów. Na dolnym stawie utworzono wyspę na której wybudowano największą w Europie fontannę. Park zajmował obszar 160 hektarów, na powierzclmi którego znajdowało się 59 różnego rodzaju dziel architektonicznych: rzeźby z pracowni we Włoszech i Grecji, starożytny amfiteatr, ''samotnia", "skala leukadyjska", "labirynt kreteński", "Pola Elizejskie", sztuczne groty, altany, obeliski i inne. Zespół parkowy po jego ukończeniu, stanowił jeden z najwspanialszych w Europie parków krajobrazowych.

Na polecenie Potockiego Stanisław Trembecki napisał poemat Sofiówka, w którym lirycznie oddal piękno parku.

W XIX w. przeprowadzono zmiany, w 1841 wybudowano altanę chińską, klasycystyczny Pawilon Flory i Pawilon Różowy oraz bramę wjazdową z dwoma pawilonami odźwiernych. W czasach sowieckichZofiówka utraciła wiele ze swego blasku. Obecme utrzymana jest w stosunkowo dobrym stanie i odwiedzana przez turystów. Zaliczona została do siedmiu cudów na obecnym terytorium Ukrainy