1.4. Element czasu w treści normy
1. Norma retroaktywna - norma wyznaczająca zachowanie możliwe do zrealizowania, ale to zachowanie związane jest ze zdarzeniami, które rozegrały się w przeszłości, tzn. zanim ta norma weszła w życie.
2. Zasada /ex retro non aglt - przyjmie się ją. ażeby wzmocnić poczucie bezpieczeństwa prawnego obywateli. Zasada ta jest adresowana do prawodawcy, a więc do każdego podmiotu, który tworzy prawo, oraz tych wszystkich, którzy interpretują teksty prawne.
3. Bezwzględny zakaz stosowania retroaktywnych norm w prawie karnym.
1.5. Terytorialny i podmiotowy aspekt obowiązywania prawa
1. Terytorialny aspekt obowiązywania prawa - normy prawne są wiążące jedynie na określonym terytorium.
a) normy wydawane przez centralne organy państwa są wiążące na terytorium całego
państwa, chyba, że normy te stanowią inaczej.
b) normy, które są wydawane przez organy tzw. terenowe, są wiążące jedynie na
obszarze na który te organy sprawują władzę.
2. Personalny aspekt obowiązywania prawa - normy są wiążące jedynie dla określonych osób. bo jedynie określonym podmiotom wyznaczają obowiązki i przyznają uprawnienia.
a) normy danego systemu są wiążące dla wszystkich osób, które znajdują się na
terytorium danego państwa.
b) wyjątki: dyplomaci, członkowie obcych sił zbrojnych.
3. Terytorium w aspekcie prawnym - obszar, który podlega zwierzchnictwu państwa, jako przedmiot władzy państwowej, którym to przedmiotem można dysponować.
4. Terytorium w aspekcie geograficznym - wydzielona granicami państwa przestrzeń: lądowa, morska i powietrzna.
a) terytorium lądowe - powierzchnia ziemi, wnętrze ziemi, wody śródlądowe.
b) terytorium powietrzne - słup powietrza nad obszarem lądowym i morskim,
c) terytorium morskie - wody wewnętrzne i morze terytorialne.
d) statki morskie, powietrzne i kosmiczne, które podnoszą banderę danego państwa.
5. W państwach o charakterze związkowym występują dwa systemy prawne:
a) prawo ogólnopaństwowe,