Barok Holenderski
gust klasyczno- humanistyczny w sztuce oficjalnej, w architekturze wielkich budowli publicznych, dekorowaniu ścian sal posiedzeń, w pomnikach. Warstwy bardziej oświecone, wychowane na literaturze klasycznej, italianizujące i nawiązujące do manieryzmu.
gust mieszczańsko- naturalistyczny
Zleceniodawcami są ni ludzie należący do średnio zamożnego
mieszczaństwa. Ma znacznie większe, jest to kierunek szerzej
uprawiany
W XVII w. zakup przedmiotów służących do urządzenia i dekoracji mieszkania, zwłaszcza obrazów, stał się ulubioną formą lokaty pieniędzy. Artysta- malarz stał się popularnym zawodem, co szybko doprowadziło do nadmiaru i powstania proletariatu artystycznego. Malarstwo staje się zajęciem dodatkowym- van Goyen sprzedawał tulipany. Jan Stegn był szynkarzem.
W tym czasie rozpoczyna się także handel dziełami sztuki, który w Niderlandach ma już daleką tradycję. Wytworzenie się i usamodzielnienie handlu dziełami sztuki ma dla nowoczesnego życia artystycznego daleko idące następstwa. Prowadzi do specjalizacji malarzy podług rodzajów, ponieważ zamawia się tylko to, co się sprzedaje. Dochodzi do mechanicznego podziału pracy. Normuje i stabilizuje rynek. Następuje też oddalenie artysty od publiczności i publiczności od sztuki współczesnej. Handlarze reklamują sznikę okresów minionych, ponieważ jej produkty nie pomnażają się i wskutek czego nie tracą na wartości. Handel doprowadza w końcu do zalania rynku kopiami i fałszerstwami, co obniża wartość oryginałów. W stosunku do przesadnie wysokich cen płaconych za dzieła artystów, którzy odwiedzili Włochy i malowali mamerą włoską, obrazy malowane w stylu rodzimym i naturalistycznym były zawsze tanie.
2