43496

Rozmieszczenie ludności na świecie: cechy rozmieszczenia ludności, ekumena, subekumena, anekumena Bariery osadnictwa Nomadyzm, jego typy, występowanie ludów nomadycznych na świecie. Główne regionalne koncentracje ludności, gęstość zaludnienia i jej zróżnicowanie na świecie.

Wstęp: Świat porównuje się do okrętu, który zatonie (przeludnienie). Konferencja poświęcona problematyce ludnościowej (pierwsza) odbyła się w 1954 roku w Rzymie - International Conference on Population and Developement (kolejne odbyły się w Bukareszcie -1974; Meksyku - 1984; Kairze -1994)

Rozwój zrównoważony - koncepcja, że państwo powinno mieć odpowiednią liczbę ludności w stosunku do powierzchni.

Greckie Polis - dążono do tego. by ludność miała strukturę homogeniczną (jednorodną pod względem kultury, religii itp).

Starożytni Rzymianie uważali, że zwiększanie liczby ludności powoduje rozwój gospodarczy.

Chiny: Konfucjusz -wyznawał zasadę złotego środka - tyle ludności, ile ziemi i środków do żyda. Rozwój demograficzny - źródło postępu.

Thomas Małthus (1766-1834) - ekonomista angielski, demograf, napisał esej o zasadach i podstawach rozwoju ludności cwego.

maltuzjanizm - rozwój liczby ludnośd odbywa się w tempie geometrycznym, a produkcja (możliwość wyżywienia) w tempie arytmetycznym. Następuje przeludnienie, które jest źródłem wojen. Malthus uznawał śmiertelność i dzietność za dopuszczalne czynniki demograficzne. Zmniejszenie dzietności - uznawał wstrzemięźliwość seksualną i celibat oraz opóźnianie wieku zawierania małżeństw. Obliczył, że ok. 2000 roku liczba mieszkańców Wielkiej Brytanii powinna wynieść 1 mld (nie sprawdziło się. ale prąd po wojnie odrodził się); neomaltuzjanizm (doł. krajów trzeciego świata); pojawiły się organizacje: UNFDP (Unijny Fundusz Badań Ludnośdcwych) i IPPF (Międzynarodowa Federacja Planowanego Rodzicielstwa).

Pomoc gospodarcza za wyraźne efekty ograniczenia przyrostu naturalnego (konferencja kairska) - dojście do wniosku, że nie jest to rozwiązanie problemu; może nie należy zmniejszać wysokiej śmiertelności przy badzo wysokiej dzietnośd - zwiększałoby to przyrost naturalny.

I. Rozmieszczenie ludności: Geograficzne rozmieszczenie ludnośd jest problemem o wiełe ważniejszym od problemu ogólnej liczby ludnośd.

Zarówno z punktu widzenia zdrowotnego jak i ekonomicznego liczba ludnośd jest w wielu regionach zbyt duża, w innych zbyt mała.

Cechy rozmieszczenia ludnośd to powszechność, nierównomiemość i koncentracja.

anekumena - obszar niezamieszkały przez człowieka; ok. 10% powierzchni lądów - 5 stref obszary zlodowacone. tundra i tajga, pustynie, tereny wysokogórskie, lasy równikowe

subekumena - obszar zamieszkiwany okresowo lub na stałe, ale o niewielkiej gęstości zaludnienia ekumena - obszar stale zamieszkiwany przez człowieka

subekumena i ekumena: łącznie 90% powierzchni lądów zaludnionych bądź wykorzystywanych gospodarczo

Bariery rozwoju osadnictwa:

1. bariera świetlna 2 bariera termiczna

3.    bariera wodna

4.    bariera wysokości (grawitacyjna)

5 bezpieczeństwa bytu (kataklizmy naturalne i bariery społeczne) 6. dśnieniowa

II. Nomadyzm (grec Nomas - koczownik) - sposób bytowania człowieka, występuje w formie szczątkowej na świecie:

-    każda forma bytowania ludzi niezwiązana z osiadłym trybem życia

-    wędrowny tryb żyda uwarunkowany klimatem, aktywnością ekonomiczną, kulturą i tradycją

-    nomadyzm to pomost między anekumeną a ekumeną.