462

inwestycje rzeczowe, czyli kupno obiektów, maszyn, czy urządzeń oraz inwestycje finansowe, a więc lokowanie środków pieniężnych w celu osiągnięcia zysku. W sensie finansowym kupno papierów wartościowych, umieszczenie kapitału w instytucji finansowej, zakup walut, złota, nabycie towaru lub nieruchomości dla osiągnięcia zysku. Inwestycje kapitałowe możemy podzielić na bezpośrednie, a więc finansowanie budowy obiektów, firmy, czy zakup całości lub części majątku rzeczowego oraz inwestycje portfelowe (pośrednie), a więc lokowanie kapitału w nabycie praw majątkowych w postaci papierów wartościowych. Lokata (inwestycja) jest to umieszczenie kapitału w instytucji finansowej, kupno papierów wartościowych, nabycie towarów lub nieruchomości dla osiągnięcia zysku. Inwestycje portfelowe to okresowe lokaty (długoterminowe) w zagraniczne papiery wartościowe a w szczególności w akcje i obligacje. Inwestycje bezpośrednie to podejmowanie od podstaw samodzielnej działalności gospodarczej zagranicą lub też przejmowanie kierownictwa już istniejącej firmy (?). Inwestor bierny jest nabywcą walorów, które traktuje jako długoterminowe, ceni sobie bezpieczeństwo. Inwestor czynny działa w krótkookresowej strategii, ceni sobie najwyższą stopę zwrotu (dzięki wahaniom kursów). Jeżeli struktura portfela inwestora biernego wykazuje stabilność w pewnym okresie, to inwestor czynny skłonny jest do częstszych operacji kupna/spreedaży walorów w celu osiągnięcia zysku na różnicach kursowych. Ma skłonności spekulacyjne i do podejmowania ryzyka.

5.    Rynek pierwotny i wtórny papierów wartościowych.

Rynek kapitałowy dzieli się na rynek wtórny (obejmuje rynek prywatny i publiczny) i rynek pierwotny (obejmuje rynek niepubliczny regulowany i publiczny, w skład którego wchodzą rynki pozagiełdowe i giełdowe). Rynek pierwotny jest kluczowym mechanizmem umożliwiającym mobilizację i pozyskanie kapitału przez pożyczkobiorców oraz lokatę oszczędności przez gospodarstwa domowe, fundusze powiernicze i towarzystwa ubezpieczeniowe. Na rynku wtórnym nie następuje zasilanie emitenta w kapitał, kupno i sprzedaż tylko między inwestorami. Z jednej strony podaż walorów aktywizuje rynek wtórny. Sprawnie funkcjonujący rynek wtórny jest jednym z podstawowych warunków powodzenia emisji akcji. Rynek pierwotny to pierwsza sprzedaż papierów wartościowych, następne odsprzedaże - rynek wtórny. Na rynku pierwotnym następuje przepływ kapitału od pożyczkodawców do pożyczkobiorców. Rola rynku wtórnego polega na: ułatwianiu mobilizacji oszczędności i jest jednym z warunków powodzenia emisji: umożliwia transformację kapitałów, czyli zamianę kapitału na akcje i odwrotnie; ułatwia ocenę kapitału.

6.    Publiczny obrót papierami wartościowymi.

Ze względu na zasady obrotu dzielimy rynek na publiczny i prywatny. Rynek publiczny to proponowanie nabycia i nabywanie lub przenoszenie praw z emitowanych papierów wartościowych przy wykorzystaniu masmediów lub inny sposób, jeśli jest skierowane do więcej niż 300 osób albo do nieoznaczonego adresata z wyjątkiem: udostępniania w procesie prywatyzacji przez Skarb Państwa akcji pracownikom danej spółki; proponowania przez Skarb Państwa akcji w procesie prywatyzacji w ilości nie mniejszej niż 10% na jednego nabywcę; udostępniania akcji pracownikom na podstawie prawa o NFI; proponowanie nabycia akcji dotychczasowym akcjonariuszom (prawo poboru). Emitent składa wniosek do Komisji Papierów Wartościowych i Giełd z opracowanym prospektem emisyjnym. Powinien on wyznaczyć również sponsora emisji - biuro maklerskie lub ich zespół, który będzie oferował papiery wartościowe na rynku. Następnie komisja ma ok. 2 m-ce na decyzję. Emitent publikuje informacje w dwóch dziennikach ogólnopolskich o dopuszczeniu do emisji.

7.    Papiery wartościowe - istota, funkcje, klasyfikacja.

Są to dokumenty stwierdzające określone prawa majątkowe, których realizacja jest możliwa tylko na podstawie okazania lub zwrotu tych dokumentów. Papiery wartościowe dopuszczone do publicznego obrotu nie mają formy dokumentu. Prawa majątkowe mogą mieć charakter rzeczowy (np. prawo własności towaru) lub finansowy (np. prawo do kapitału). Papiery wartościowe dzieli się na towarowe i finansowe. Pierwsze to np. listy przewozowe, konosamenty, mogą być przedmiotem obrotu na giełdach towarowych. Drugie zawierają uprawnienia do roszczeń pieniężnych, np. akcje, obligacje. Ich wartość jest określana bezpośrednio w pieniądzach, dlatego nazywane są walorami. Finansowe