5017

-decentralizacja rynków towarowych

-system stanowy (podległość społeczno-gospodarcza jednych grup innym=drabina społecznych zależności)

Senior i wasale: -związani lennem(senior broni wasali, wasale płacą lenna, służą w armii i wykupują seniora)

5_-_G_o_spp_d_a_r_ka_europeiska_w_e_w_cz.es_nyjri_śr_edni_o_vy_l_e_cz_ui_y_jO(_w_._l

a)regres gospodarki (V-Vllw. patrz wyżej) bjożywienie gospodarcze(VIII-Xw. )

-renesans karoliński - zreformowany system pieniężny, procesy osadnicze, rozwój handlu, dwupolówka

-zakony - rozwój życia umysłowego i gospodarczego 6. Ekspansja gospodarcza Europy Xl-Xlllw. (rolnictwo, osadnictwo, rola krucjat)

a)rolnictwo i jego intensyfikacja -zagospodarowywanie puszcz i nieużytków, nowa technika(ciężki pług, zaprzęg z chomontem, nawożenie obornikiem), trójpolówka(wzrost o 1/6 w stosunku do dwupolówki)

-dzięki Maurom młyny, wiatraki, ulepszono sukiennictwo i obróbkę

żelaza, kamienia, drewna

b) osadnictwo (głównie niemieckie) - na nowe tereny(karczowanie) i nji wschód (Polska, Bałkany), aktywizacja niemieckich zakonów rycerskich i kupców - postęp w Europie środkowo-wschodniej

c) krucjaty-przyczyny: -rozwój kultury. gospodarki=ekspansja polityczna(reconqiusta, powstanie Cesarstwa Łacińskiego): rozbicie feudalne (rycerze bez ziemi): odwołanie się od altruistycznych i materialistycznych postaw społeczeństwa (zbawienie=obrona miejsc św. i bogactwa wschodu)

-skutki: -straty ludzkie, wzmocnienie roli papiestwa, zetknięcie się z kulturami wschódu(arabską i bizantyjską)-rolnictwo (nawadnianie, jedwab, morele, brzoskwinie, pomarańcze) -technika (wiatraki, młyny, stal, papier, proch, szkło witrażowe)

-nauka(astronomia, medycyna, alchemia, geografia, starożytna literatura)

-handel lewantyński miast włoskich ze wschodem. Instytucje spółki, maklerów, pieniądz złoty, kredytów=przyspieszenie rozwoju miast zachodnioeuropejskich ?..Bo2vyói_młasteuropejskich.w o kres je ś red n jo.yyjec zą Rozwój miast, handlu i rzemiosła - XII do pocz. XIVw.

Miasto: -handel(lokalny, dalszy, tranzyt), obrona, produkcja -początek przejść od feudalizmudo kapitalizmu -wolność dla chłopa, własne sądownictwo Tworzenie się miast: -na miejscu dawnych rzymskich

-ośrodek władzy feudalnej bądź kościelnej potem możliwość wykupu(1077 -

Cambraa)

-na drodze powstań o prawa miejskie i samorząd(Flandria, Lombardia) z wójtem

na czele

t

kodyfikacja, rer „wolnych gości", rerWa

-osadnictwo terenów niezasiedlonych Osadnictwo na prawie: -magdeburskim (niemieckim) czynszowa

-I ubeckim

-chełmińskim (polskim) odmiana lubeckiego

odrobkowa

1257r. - prawa miejskie Krakowa

8. _0_raanjzacla_l_roz_wói_r?em_los_ła_średnloMecznego

Rzemiosło średniowieczne odsuwane przez bogatych patrycjuszy zorganizowało się w przymusowe zrzeszenia iednei specjalności zwane cechami.

Funkcje cechu: -produkcyjna(kontrola ilości i jakości, pozyskanie i rozdział surowca, zbyt) -szkoleniowe(kontrola kształcenia, egzaminy dla czeladników)

-religijne(udział w ceremoniach)

-militarne(obrona wyznaczonych części obwarowań miasta) -towarzysko-kulturalne(wspólne imprezy)

-samopomocowe(pomoc dla wdów i sierot, akcje filantropijne)

Cech zwalczał niezrzeszonych(partaczy, fuszerów, sturarzy) i pilnował tajemnicy produkcji. Statuty cechowe określały przynależność, funkcjonowanie i warunki mistrzostwa(nauka, majsterszyk, wędrówka, majątek i urodzenie)

Od XIVw. pojawia się nakład(chałupnictwo) we Włoszech i we Flandrii. Nakładca skupywał surowiec, dawał do przerobu rzemieślnikom, płacąc za pracę, na następnie sam sprzedawał produkt(sukno, jedwab). Od XVw. we Florencji pojawia się manufaktura - podział pracy.

9.    Handel średniowieczny - organizacja, drogi handlowe

Handel: -lokalny

-tranzytowy, prawo składu częściowego lub całkowitego(sprzedaż całego towaru, pozostawienie na składzie miejskim lub sprzedaż części, handel przez pewien czas), przymus drogowy(komory celne feudałów)

Organizacje kupieckie: -gildie(kupcy z jednego miasta)