5354

Cechy charakterystyczne katastralnych systemów opodatkowania:

1.    systemy katastralne nie są wprowadzane „z dnia na dzień". Jest to z reguły proces etapowy, trwający wiele lat a przez to łatwiejszy do zrozumienia i zaakceptowania przez podatników. Systemy te nie mogą być wprowadzane bez odpowiednio skonstruowanego programu. iM/zględniającego osłonę podatników, którzy w pierwszym etapie zostaną zdecydowanie wyżej opodatkowani,

2.    kataster jest powszechnie stosowaną w tych systemach ewidencją nieruchomości, która jest z powodzeniem wykorzystywana przy istalaniu podatków nawet wówczas, gdy nie jest to jej zasadniczym celem (kataster prawny),

3.    dane zawarte w ewidencjach katastralnych stanowią podstawę do określenia podatnika, przedmiotu opodatkowania i podstawy wymiaru, co znakomicie zwiększa efektywność opodatkowania i w zasadzie uniemożliwia uchylenie się. bądź unikanie płacenia podatków od nieruchomości;

4.    podstawą opodatkowania nieruchomości jest ich wartość rzeczywista (rynkowa) albo tzw. wartość czynszowa, ustalana z reguły przez rzeczoznawców (odpowiednie komisje) na podstawie ustawowych określonych zasad, a jedynie w niektórych przypadkach -wskazana przez samego podatnika;

5.    powierzchnia jako podstawą opodatkowania w zasadzie nie występie;

6.    podatkami objęte są wszystkie nieruchomości, ale daje się zaiważyć preferencyjne opodatkowanie nieruchomości mieszkalnych i nieruchomości związanych z prowadzeniem działalności gospodarstwa rolnego i leśnego;

7.    podatnikiem jest z regiiy właściciel nieruchomości, a jej posiadacze są zobowiązani do płacenia podatków tylko w niektórych przypadkach; posiadacz będący podatnikiem jest obok właściciela wpisywany do ewidencji katastralnej;

8.    podatki od nieruchomości są wymierzane przez organ podatkowy w formie decyzji doręczanej podatnikowi; nie występuje w zasadzie instytucja samodzielnego obliczania podatku przez podatnika,

9.    w ustawach regulujących podatki od nieruchomości są zawarte nieliczne ulgi i zwolnienia, dotyczące najczęściej nieruchomości wykorzystywanych na cele użyteczności publicznej, nieruchomość związków wyznaniowych, szkół, zabytków, szpitali, cmentarzy rezerwatów przyrody itp.,

10.    organy samorządu mają stosunkowo duże kompetencja w kształtowaniu konstrukcji podatków od nieruchomości, co wyraża się w możliwości ustalania stawek, ulg i zwolnień.

11.    podatki od nieruchomości stanowią dochód samorządu.

12.    systemy ad valorem są bardzo kosztowne na etapie ich wprowadzania i utrzymania. Wiąże się to z koniecznością zbudowania systemu informacji o nieruchomościach, ustalania i aktualizacji ich wartości,

13.    sprawne funkcjonowanie systemu katastralnego wymaga jego obsługi przez wysoko wykwalifikowany personel. Realizacja podatków od wartości nieruchomości, to złożony proces. związany przede wszystkim z prawidłowym ustaleniem podstawy opodatkowania, która bardzo często jest kwestionowana przez podatnika. Ustalona przez organ podatkowy wartość nieruchomości na podstawie określonych prawnie reguł, często odbiega od wartości ustalonej przez samego podatnika, co w efekcie prowadzi do powstawania sporów. Ich rozwiązywanie jest długotrwałe i kosztowne, zwłaszcza przy nieruchomościach nietypowych.

14.    systemy katastralne odstraszają podatników chcących inwestować w nieruchomości, co skutkuje podniesieniem ich wartości. Podatnik ponoszący nakłady inwestycyjne zwiększa wartość np. budynku a przez to i kwotę podatku. Postrzega to jako swoistą karę za zrealizowanie inwestycji, co działa antymotywacyjnie na rozwój działalności inwestycyjnej. Problem ten jest łagodzony poprzez wprowadzenie swoistych „wakacji" podatkowych, przewidzianych dla nieruchomości nowo wybudowanych i wyremontowanych.