5549

ODPOWIEDZI: 1. Miejsce i rola pytania prejudycjaliiego w systemie prawa UE.

DEFINICJA: pytanie prawne z którym do ETS może (a w pewnych sytuacjach musi) się zwrócić sąd państwa członkowskiego jeżeli w trakcie postępowania pojawi się zagadnienie wykładni prawa wspólnotowego albo ważności aktu instytucji WE. które jest niezbędne do wydania orzeczenia przez ten sąd Procedurę tego typu pytali normuje art. 234 TWE. Orzeczenia wydane na jego podstawie należą do najważniejszych (m. in. dotyczące pierwszeństwa prawa wspólnotowego przed krajowym) i stanowią 40% wyroków ogólnie wydawanych przez ETS.

Można zatem wyróżnić postępowanie główne - toczące się przed sądem krajowym oraz prejudycjalne - przed ETS. Najczęściej postępowanie główne jest zawieszane po zadaniu pytania prawnego, ale nie ma formalnego wymogu. Między obydwoma postępowaniami powinien istnieć związek polegający na tym. że wydanie orzeczenia wstępnego jest niezbędne do wydania orzeczenia przez sąd krajowy.

PODZIAŁ RÓL MIĘDZY SĄDEM KRAJOWYM A ETS: Sąd krajowy sam decyduje o potrzebie wystąpienia z wnioskiem do ETS i ustala treść pytań. Do sądu krajowego należy też przeprowadzenie postępowania dowodowego oraz ustalenie jakie pizepisy prawa krajowego sąrelewantne w sprawie i dokonanie ich wykładni.

KTO MOZĘ WYSTĄPIĆ Z PYTANIEM: wyłącznie sąd)’ krajowe definiowane jako:

-    organy wykonujące funkcje orzecznicze

•    działające na podstawie ustawy, a nie tylko umowy stron

-    rozstrzygające spory między stronami

-    funkcjonujące w sposób stały

-    orzekające na podstawie prawa, a nie tylko zasad słuszności

-    niezależne w orzekaniu

PRZEDMIOT PYTAŃ:

-    kwesńa wykładni prawa wspólnotowego

-    kwestia ważności aktów instytucji wspólnotowych oraz aktów EBC

•    wykładnia statutów organów utworzonych aktem Rady. gdy statuty to przewidują

ZAGADNIENIE OBOWIĄZKU SĄDU KRAJOWEGO DO WYSTĄPIENIA Z PYTANIEM PREJUDYCJALNYM:

L Aspekt formalny - Sąd)’, od orzeczeń których przysługują środki odwoławcze MOGĄ wystąpić z pytaniami prawnymi. Sądy. których orzeczeń nie można już zaskarżyć MUSZĄ.

2 Aspekt merytoryczny a) sąd krajowy nie musi występować z pytaniem prawnym jeśli dane zagadnienie prawa wspólnotowego zostało już wyjaśnione we wcześniejszym orzecznictwie ETS b) w „sprawach nie budzących wątpliwości" (gdy znaczenie przepisu jest oczywiste - doktryna acte clair) sąd krajowy jest zwolniony od występowania z pytaniem prawnym.

FORMUŁOWANIE PYTANIA: Czy dany przepis W prawa wspólnotowego należy rozumieć w raki sposób, że nie stoi na przeszkodzie (albo stoi na przeszkodzie) K - tutaj podaje się to. co wynika z wchodzącego w grę przepisu. Na tak sformułowane pytanie ETS udziela odpowiedzi pozytywnej lub negatywnej.

SKUTKI ORZECZEŃ PREJUDYCJALNYCH:

1. Skutki dla sądów krajowych właściwych w sprawie: jest wiążące w danej sprawie. Również dla innych sądów rozpatrujących tę sprawę w wyniku wniesiema środków odwoławczych.

2 Jako precedens: formalnie nie stanowią precedensów, w praktyce jednak wywierają także skutki poza sprawą, w związku z którą zostały wydane. ETS odmawia wydaiua orzeczenia wstępnego, jeśli już wydał je w analogicznej sprawie.

PYTANIE PRAWNE W III FILARZE: Każe państwo członkowskie może złożyć przy podpisywaniu TA, albo w późniejszym czasie oświadczenie uznające właściwość ETS do wydawania orzeczeń prejudycjalnych w zakresie III filaru. W wariancie szerszym: może to robić każdy sąd. węższym - tylko ten. którego orzeczenia nie podlegają zaskarżeniu.

2