5861

od stopnia upośledzenia słuchu. Wady wymowy związane z zaburzeniami słuchu zależą od wieku, w którym nastąpiło obniżenie słyszalności, od stopnia obniżenia ostrości słuchowej, od charakteru niedosłuchu (przewodzeńiowy lub czuciowonerwowy), od czasu jego trwania, oraz od środowiska w jakim dziecko żyje. Znaczne upośledzenie słuchu lub głuchota wrodzona czy nabyta występująca w pierwszych latach życia, prowadzi z reguły do niemoty. Przy głuchocie nabytej mowa już istniejąca zanika. Po 9 roku życia utrata słuchu nie powoduje zaniku mowy, gdyż dziecko nauczyło się już czytać i pisać a nawyki artykulacyjne uległy utrwaleniu.

Stopnie upośledzenia słuchu i ich wpływ na percepcję mowy przedstawia się następująco:

>    Ubytek słuchu do 20 dB nie wpływa na rozwój mowy.

>    Ubytek słuchu do 40 dB - to lekki stopień upośledzenia słuchu - powoduje ORM, mowa jest niewyraźna, występują błędy artykulacyjne.

>    Ubytek słuchu do 65 dB - to średni stopień upośledzenia słuchu - powoduje ORM, duże zaburzenia artykulacji, trudności w tworzeniu pojęć

i budowaniu wypowiedzi.

>    Ubytek słuchu powyżej 80 dB - to strefa milczenia.

Przy niedosłyszalności przewodzeńiowej uszkodzona jest część narządu słuchu, która przewodzi dźwięk co powoduje pogorszenie słyszalności, przede wszystkim tonów niskich - gorzej są słyszane i wymawiane głoski: a, o, u, r, p, b, n, m.

Przy niedosłuchu typu czuciowonerwowego gorzej są słyszane i wymawiane głoski szczelinowe i zwatroszczelionowe: s, z, c, dz, sz, rz, cz, dż.

Zaburzenia mowy spowodowane nieprawidłową budową anatomiczną narządów mowy - dysglosja.

Defekty w budowie narządów artykulacyjnych pociągają za sobą konsekwencje w postaci zmiany miejsca artykulacji głosek bądź całkowitego braku ich realizacji. Zaburzenie mowy określane przez jednych autorów jako dysglosja przez innych nazywana dyslalią. Przyczynami dyslalii mogą być:

1.    Zmiany anatomiczne aparatu artykulacyjnego (nieprawidłowa budowa języka, podniebienia, zniekształcenia zgryzu, anomalie zębowe, przerost trzeciego migdałka, polipy, skrzywienie przegrody nosowej, przerost śluzówki nosa )

2.    Nieprawidłowe funkcjonowanie narządów mowy (niska sprawność języka i warg, nieprawidłowa praca zwierającego pierścienia gardłowego, brak pionizacji języka).

3.    Nieprawidłowa budowa i funkcjonowanie narządu słuchu (zaburzenie analizy i syntezy słuchowej, wybiórcze upośledzenie słuchu, zaburzenia słuchu fonematycznego).