6342

Wstęp

Integracja społeczna wg „Słownika języka polskiego" pod redakcją Mieczysława Szymczaka to: „zespalanie się w całość grup społecznych (np. w obrębie narodu) wyrażające się częstością i intensywnością kontaktów oraz wspólnotą ideową"¹. Istotnym czynnikiem integracji społecznej jest wspólność interesów oraz podobieństwo sytuacji życiowej członków danej grupy.

Proces społecznej integracji osób niepełnosprawnych jest nowym etapem ewolucji poglądów dotyczących stosunku społeczeństwa do problemów życiowych i rehabilitacji osób z odchyleniami od normy. Wg W. Dykcika jest ona przejawem akceptacji niepełnosprawnych i ich podmiotowej roli w życiu społeczeństwa².

Za niepełnosprawna uważa się osobę, u której obniżona jest sprawność funkcjonalna:    sensoryczna, fizyczna lub/i psychiczna. Niepełnosprawność:

.....obejmuje różne ograniczenia funkcjonalne jednostek ludzkich w każdym

społeczeństwie, wynikające z uszkodzenia zdolności wykonywania jakiejś czynności w sposób uważany za normalny, typowy dla życia ludzkiego. Ograniczenia te mogą mieć charakter stały lub przejściowy, całkowity lub częściowy, mogą dotyczyć sfery sensorycznej, fizycznej i psychicznej”³

W literaturze wyróżnia się dwa znaczenia integracji. Pierwsze znaczenie-biopsychologiczne- traktuje integrację jako tworzenie się jedności w rozwoju i stopniowego dojrzew/ania funkcji systemy nerwowego oraz psychiki wg zasad hierarchizacji, harmonizacji i podporządkowania Drugie - psychologiczne znaczenie integracji, ujmuję ją jako asymilację, włącznie się nowych elementów do istniejącego systemu psychologicznego'¹.

Integracja szkolna powinna ułatwić integrację społeczną. W zakresie systemu integracyjnego wyłoniono następujące główne formy kształcenia dzieci i młodzieży niepełnosprawnej

y klasy specjalne

s zespoły korekcyjno - kompensacyjne

s nauczanie indywidualne w domu

S nauczanie „zintegrowane" - dzieci niepełnosprawne realizują obowiązek szkolny razem ze swoimi pełnosprawnymi rówieśnikami.

Klasy integracyjne przyjmują zmienioną w stosunku do szkoły tradycyjnej koncepcję nauczania i wychowania. Integracja to przede wszystkim podmiotowe traktowanie ucznia i podkreślanie jego niepowtarzalności. Podstawowym założeniem

2

1

Słownik języka polskiego. 1998, fli. 797

2

‘Dykrflt. 2001

3

W. Dykcik. 2001, sb 15 ¹ Kośrielak. 1995