OCENY MORALNE (w sensie gramatycznym) - są to zdania oznajmiające np. kłamstwo jest złem. Ocena nie zawiera w sobie ani nakazu ani zakazu. Ocena przypisuje czynowi wartość moralną. Oceny takie są wyrażone w postaci gestów, symboli. Druga osoba to odbiera i wartościuje. Ocena wyrażona jest poprzez społeczną aprobatę lub dezaprobatę.
OCENA - jest to nadanie wartości naszemu skutkowi. Oceniamy: czyny, motywy oraz skutki. Gest może być formą oceny. Aprobata lub dezaprobata również jest formą oceny.
SANKCJA - określony sposób reagowania grupy społecznej na przekraczanie pewnych norm moralnych.
Celem SANKCJI jest:
-naprawa naruszonego porządku moralnego
wytworzenie systemu kar i nagród, który ułatwia nam przestrzeganie norm (psychologiczny bodziec)
-naprawa, poprawa osoby naruszającej normy moralne
Formy nacisku:
-brak zaufania -ignorowanie -izolacja towarzyska
-sankcje prawne (są elementem sankcji moralnych)
MOTYW - jakiś czynnik który pobudza jednostkę do podjęcia decyzji. W przypadku kwestii moralnych do podjęcia wyboru moralnego.
Co może być czynnikiem?
-cel sprawczy czynu
-pobudka, czynnika wyznaczającego zachowanie
-dyspozycja uczuciowa, dokonujemy decyzje pod wpływem uczucia
MOTYW może być wartością.
WARTOŚĆ MORALNA - to wszelkie dobro moralne. To wszelkie pozytywne zachowania ludzi lecz także zasady które powodują że tak się zachowujemy.
Zawsze mówimy o WARTOŚCIACH i ANTYWARTOŚCIACH np. wolność jest wartością a niewola anty wartością. NIE MA NEGATYWNEJ WARTOŚCI HI
Dwa rodzaje WARTOŚCI:
-wartości AUTOTELICZNE - są to wartości same w sobie, nie wymagające określenia celu, odwoływania się do innych wartości np. miłość
-wartości INSTRUMENTALNE - służą osiąganiu innych wartości np. sprawiedliwość w prawie, ma służyć osiągnięciu sprawiedliwości
Najważniejsze WARTOŚCI:
-sprawiedliwość
-prawdomówność
-tolerancja
-równość
-człowiek
-solidarność
EGOIZM - pochodzi od łacińskiego słowa EGO, czyli „ja"
W Etyce: dyspozycja jednostki do czynów realizujących dobro własne w przypadku konfliktu