8109

Pierwotnie miejscowości Rieth i Altwarp miały być polskie. Przeszły na rzecz strony niemieckiej w zamian za Stolec i Buk. Polsce przyznano także w całości miejscowości Bobolin, Barnisław, Rosówek, Pargowo oraz drogę Stobno - Kołbaskowo. Cztery lata później dokonano regulacji granicy na wysokości skrzyżowania i drogi Linki - Neu Lienken - Buk. Po zatwierdzeniu granicy w 1945 roku miasto Świnoujście straciło dostęp do wody pitnej, dlatego przez sześć lat sprowadzano wodę zza granicy. Sytuację zmieniła dopiero korekta granicy na wyspie Uznam w czerwcu 1951 roku, kiedy to włączono do Polski obszar o powierzchni około 76,5 ha wraz ze stacją uzdatniania wody, tworząc wysunięty w obszar niemiecki charakterystyczny cypel¹⁹¹. W zamian Niemcom przyznano podobny obszar w okolicach Gryfina. Po zatwierdzeniu granicy w 1945 roku miasto Świnoujście straciło dostęp do wody pitnej, dlatego przez sześć lat sprowadzano wodę zza granicy. Sytuację zmieniła dopiero korekta granicy na wyspie Uznam w czerwcu 1951 roku, kiedy to włączono do Polski obszar o powierzchni około 76,5 ha wraz ze stacją uzdatniania wody, tworząc wysunięty w obszar niemiecki charakterystyczny cypel^1,1. W zamian Niemcom przyznano podobny obszar w okolicach Gryfina. Chciaż nadal istnieje spory co do korytarza pn, i kotwicowisk nr 2 i 3.

Wielka trójka arbitralnie ustanawiając w Jałcie powojenny podział Europy (w Poczdamie nastąpiły tylko pewne korekty i uzupełnienia postanowień jałtańskich) przychyliła się do żądań Stalina utrzymania przez ZSRR jego zdobyczy terytorialnych powziętych kosztem Polski w wyniku ataku z 17 września 1939 doprecyzowanych 28 września 1939 w porozumieniu z Niemcami zwanym drugim paktem Ribbentrop-Mołotow. W ich wyniku zagarnięta w 1939 Zachodnia Ukraina ze Lwowem i Stanisławowem, Zachodnia Białoruś z Brześciem nad Bugiem, Baranowiczami i Grodnem oraz Wileńszczyzna pozostała w rękach ZSRR, a granicę pomiędzy Polską a ZSRR ustanowiono na zaproponowanej ćwierć wieku wcześniej linii demarkacyjnej rozdziału wojsk sowieckich i polskich w 1920 zwanej linią Curzona. Jako rodzaj “rekompensaty" zdecydowano przyznać Polsce terytoria leżące przed II wojną światową w granicach Niemiec, tzn. część Prus Wschodnich - Warmię i Mazury (Olsztyn I Elbląg) oraz Pomorze - ze Szczeclnem I Gdańskiem na północy, ziemię lubuską oraz Śląsk - Górny I Dolny z Gliwicami, Opolem i Wrocławiem. Koncepcja tak ustanowionej granicy opierała się m.in. na dążeniu do maksymalnego skrócenia linii granicznej polsko-niemieckiej. Argument ten był często później przedstawiany na porównanie do przebiegu granic Polski sprzed 1939 roku, kiedy Niemcy "obejmowały" Polskę z praktycznie trzech stron i zdolne były wprowadzić swe wojska we wrześniu 1939 ze wszystkich tych kierunków. Przebieg nowej granicy nie był do końca ściśle ustalony, szczególnie na odcinku północnym (istniało kilka wariantów przebiegu granicy przez Puszczę Wkrzańską i Zalew Szczeciński). Szczecin jako całość (bez podziału między Niemcy a Polskę) został przyznany Polsce dopiero po konferencji poczdamskiej tj. 4 października 1945¹³¹, skrawek lądu na wyspie Uznam z ujęciem wody pitnej dla Świnoujście Polska uzyskała od NRD latem 1951, a ostatnie ustalenia graniczne w obrębie Frankfurtu nad Odrą dokonane zostały we wrześniu 1951. Decyzja wielkiej trójki skutkowała także tym, że Polacy zamieszkali na Kresach Wschodnich musieli -chcąc żyć w państwie polskim - pozostawić swoje ziemie i przenieść się wraz ze wszystkim, co im się udało zabrać ze sobą, na zachód. Równocześnie zamieszkali na terytoriach przyznanych Polsce obywatele niemieccy zmuszeni zostali do wyprowadzki na zachód, poza granicę na Odrze i Nysie; proces ten odbywał się często bez zachowania dostatecznych standardów i w niemieckiej nomenklaturze nazywany jest Vertreibung ("wypędzeniem")¹⁵¹.

Jednocześnie z operacją przemieszczania Niemców w głąb Niemiec I Polaków z Kresów do nowych województw zachodnich i północnych (nazywanych w polskiej powojennej propagandzie "Ziemiami Odzyskanymi") przeprowadzane były operacje przymusowego rozpraszania na Ziemiach Zachodnich mieszkającej w Bieszczadach i wschodniej Małopolsce ludności ukraińskiej i łemkowskiej w ramach Akcji "Wisła".

Pierwszym formalnym potwierdzeniem międzypaństwowym ustalającym przebieg granicy na Odrze i Nysie był układ zgorzelecki z 6 lipca 1950 zawarty między PRL i NRD. Dalsze zabiegi o