9062

6.    Co to jest kontur i wektor Burgersa dyslokacji.

Wielkość dyslokacji i wywołane nią odkształcenia charakteryzuje wektor Burgersa b.

Wektor ten wyznacza się tworząc tzw. kontu Biroersa. wykreślony w krysztale idealnym kontur Burgersa zamyka się tworząc równoległobok. Gdy w krysztale występuje dyslokacja, czworobok konturu Burgersa wykreślonego wokół lini dyslokacji nie zamyka się. Niezależnie od sposobu poprowadzenia konturu Bugersa jego nie zamknięta część będzie taka sama i równa wektorowi Bugersa b

7.    Co to są dyslokacje całkowite I częściowe.

Dyslokacje częściowe - dyslokacja której przejście wywołuje położenie atomów różne od pozycji wyjściowych. Dyslokacja ta ma wektor Burgersa równy uiamkowi translacji sieci w danym kierunku

Dyslokacie Całkowite - dyslokacja, której ruch powoduje, ze atomy ponownie znajdują się w takich samych położeniach, jak przed jej przejściem. Wektor Bugersa dyslokacji całkowitej jest równy translacji sieci w kierunku poślizgu.

8.    Co to są dyslokacje krawędziowe i śrubowe.

Krawetiflowe.

-    wektor Burgersa jest prostopadły do linii dyslokacji (dyslokacja krawędziowa powstaje w skutek utworzenia się dodatkowej płaszczyzny)

-    mogą być dodatnie i ujemne

-    ruch dyslokacji krawędziowej (ma znaczenie w temp. wyższych):

1)    poślizg - za leży od przyłożonego naprężenia a nie od temp.

2)    wspinanie (zstępowanie) - ruch atomu w górę i dół prostopadle do płaszczyzny poślizgu Śrdbowe;

-    wektor Burgersa równoległy do linii dyslokacji

-    może być prawoskrętna (+) i lewo skrętna (-)

9.    Co to jest błąd ułożenia.

Nieprawidłowa kolejność ułożenia, zwarcie wypełnionych warstw atomowych w strukturze krystalicznej.

Błędy ułożenia powstają wskutek :

-    kondensacji wakansów

• zaburzonego wzrostu kryształu

-    odkształcenia plastycznego

Mogą być zewnętrzne i wewnętrzne. Rysunek!

10.    Granke ziaren szeroko- I wąsko-kątowe.

-    wasko-katowe - powstają w miejscu zetknięcia podziaren, charakteryzują się niewielkim kątem dezorientacji krystalicznej i mają budowę dyslokacyjną.

a)    granice wąskokątowe daszkowe - łączą kryształy o wspólnym kierunku krystalograficznym równoległym do granic.

b)    granice wąskokątowe skrętne - powstają w miejscu połączenia kryształów o wspólnym kierunku sieciowym prostopadłym do granicy.

-    szeroko-kątowe - charakteryzują się dużym kątem dezorientacji krystalicznej ziaren, na styku których powstają.

11.    Granke ziaren sprzężone, półsprzężone i nlesprzężone.

Sprężone (koherentne) - charakteryzują się dobrym dopasowaniem sieci sąsiadujących faz Niespręzone (mekoherentne ) - niski poziom dopasowania sieci sąsiad idących faz

Półsprezone (półkoherentne) - częściowo dopasowane, charakteryzują występowanie dyslokacji na granicy.

12.    Mechanizmy dyfuzji wakansowy (międzywęzłowy i rotacyjny).

Wg tej teorii atom zajmuje miejsce pustego węzła sieci przestrzennej pozostawiając za sobą inną pustkę i w ten sposób dyfuzja polega na wędrówce wakansów

Dyfuzja międzywęzłowa: atomy wykorzystują luki międzywęzłowe. Atomy te muszą być bardzo małe. są to: B, O, C, H,

N.

Dyfuzja zmiany lub rotacji : podwójne, potrójne, poczwórne.

13.    Roztwory stałe śródwęzłowe (różnowęzłowe) nieograniczone i ograniczone.

Roztwory stałe róznowezłowe (śródwezłowel - występują gdy atomy metalu rozpuszczonego zajmują przypadkowo dolne węzły w sieci krystalicznej metalu rozpuszczalnika. Ob<xność atomów innego pierwiastka w sieci krystalicznej rozpuszczaInika. w zależności od stosunku średnic atomów rozpuszczalnika i pierwiastka rozpuszczonego, powoduje odkształcenie sieci - ekspansję lub kontrakcję.

Roztwory ograniczone i nieograniczone - w roztworze stałym nieograniczonym dwa metale mogą rozpuszczać się w sobie w sposób ciągły, gdy występuje rozpuszczalność jednego metalu w drugim w całym zakresie składów.

W roztworze stałym granicznym rozpuszczalność istnieje tylko do pewnego zakresu składów, poniżej którego metale nie tworzą jednej wspólnej fazy czyli nie krystalizują we wspólnej sieci przestrzennej.

Odkształcenia steci: rysunek

14.    Nadstruktury.

W przypadku gdy w roztworze stałym rozkład obcych atomów jest reguJamy. uporządkowany i stanowi własną sieć to taki roztwór nazywa się nadstrukturą.

15. Kryteria Hunie - Rothery'ego.

Mówią kiedy chętniej tworzą się roztwory stałe :

a) gdy struktura krystaliczna dwóch pierwiastków jest taka sama. Jeżeli jest różna, utworzy się roztwór stały ograniczony.