Specjalne strefy ekonomiczne jako instrument realizacji polityki regionalnej W pro wadzenie
Specjalne strefy ekonomiczne to obszary o ściśle określonych granicach, na terenie których obowiązują szczególne regulacje prawne mające na celu stworzenie atrakcyjniejszych warunków prowadzenia działalności gospodarczej.
Termin SSE ma charakter szeroki - obejmuje on różnorodne formy zapewniania przez państwo, na określonym obszarze, szczególnych warunków stymulujących rozwój działalności gospodarczej, w tym. strefy wolnocłowe, strefy przetwarzania na eksport, strefy
i parki przemysłowe, technologiczne i naukowe. Wszystkie te formy charakteryzują się zapewnieniem przedsiębiorstwom ekonomicznych i organizacyjnych warunków działania dogodniejszych niż dostępne poza strefą, przy czym, zakres preferencji i udogodnień jest różny i zależy od celów leżących u podstaw decyzji o utworzeniu strefy.
Kryzys gospodarczy na początku Iat90-tych, znaczne ograniczenie eksportu naszych produktów na rynki wschodnie, załamanie w rolnictwie spowodował upadek wielu dużych przedsiębiorstw przemysłowych (całych branż) oraz pogłębił dysproporcje rozwojowe pomiędzy regionami (województwami).
Główny problem to brak kapitału inwestycyjnego i nowoczesnych technologii, a jedną z efektywnych metod ściągania kapitału są różnego typu specjalne strefy ekonomie.
Rządy krajów wysoko rozwiniętych prześcigają się w tworzeniu atrakcyjnych warunków dla inwestorów, o czym świadczy fakt istnienia w samych Stanach Zjednoczonych Ameryki około 200 stref typu parków technologicznych. Przykładem błyskotliwego powodzenia jest ustanowiona w 1959 r. strefa Shannon w Irlandii, wiele stref - parków we Francji, W. Brytanii, w krajach dalekiego wschodu. Wielkim sukcesem władz chińskich jest eksperyment specjalnych stref ekonomicznych obejmujących całe miasta czy wręcz okręgi. Oprócz sukcesów odnotowano również porażki, jak strefy w Afryce, niektórych krajach Azji, Ameryki Łacińskiej. Pomimo zasilenia znacznymi funduszami, w tym także ze źródeł międzynarodowych, źle funkcjonują.
Dobrze Funkcjonują strefy tam, gdzie jest utrwalona gospodarka rynkowa. W krajach wysoko rozwiniętych szuka się coraz bardziej wysublimowanych metod działania, siad poszukiwania specyficznych dziedzin, w których specjalizują się strefy. W tych krajach budowa stref oparta jest na oferowaniu inwestorom bardzo różnorodnej i rozwiniętej obsługi, czysto wspartej rządowymi i regionalnymi programami, subsydiowaniem pewnych dziedzin, szczególnie wysokiego p rżę Iwa rżą nią, przedsięwzięć dużego ryzyka, badań podstawowych itp.
2