ekonomika (130)

wifzujf w Babce od przystąpienia do Unii Europejskiej. Jako podstawa prawna realizacji polityki konkurencii w Babce służy ustawa z 15 grudnia 2000 o ochronie konkurencji i konsumentów (tekst jednolity: DzU 2003. nr 170, poz. 1662). Formułuje ona zakazy stosowania praktyk eliminujących lub ograniczających konkurencję, porozumień i nad używani a pozycji dominującej, określa, jakie zachowania przedsiębiorców są przejawem takich praktyk, a także zapewnia pod-stawy do kontroli koncentracji. Inne akty prawne związane z polityką konkurencji to:

* ustawa z 16 kwietnia 1993 o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (DzU 2000. nr 47. poz. 211 z póżn. zm.);

• ustawa z 27 lipca 2002 o warunkach dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy publicznej dla przedsiębiorców (DzU, nr 141, poz. 1177 z póżn. zm.).

Aby zapewnić przestrzeganie wprowadzonych regulacji, istotne jest stworzenie pewnych mechanizmów kontroli ich przestrzegania:

1- Przedsiębiorstwa, zamierzające zawrzeć porozumienie, zobowiązane tą do ogłoszenia komunikatu w oficjalnym dzienniku urzędowym Wspólnoty, aby inne podmioty zainteresowane mogły zgłosić ewentualne zastrzeżenia. Przed ogłoszeniem swoich zamierzeń przedsiębiorstwa muszą dokonać samooceny, czy dane porozumienie lub umowa mogą naruszyć zasady uczciwej konkurencji 2. Organem odpowiedzialnym za ochronę rynku wewnętrznego przed nieuczciwą konkurencją jest Komisja Europejska. Może ona wszcząć śledztwo z urzędu, podjąć badania z własnej inicjatywy lub rozpoznać kierowane do niej oskarżenia poszkodowanych firm, osób lub paAstw (przeważnie są to skargi konkurentów lub klientów). Składający je muszą szczegółowo opisać fakty i przekonująco uzasadnić podejrzenie o naruszenie przepisów. Muszą również udowodnić, że zostały naruszone ich interesy.

3. Komisja ma prawo do żądania od przedsiębiorstw różnego rodzaju informacji i do przeprowadzania kontroli mających na celu zidentyfikowanie działań, mogących naruszyć zasady uczciwej konkurencji.

4. Nieprzestrzeganie zasad uczciwej konkurencji jest sankcjonowane dotkliwymi karami pieniężnymi do wysokości 10% rocznego obrotu firmy.

W Polsce zwalczaniem nieuczciwych praktyk gospodarczych zajmuje się Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Rejestruje on firmy będące monopolistami lub dominującymi na poszczególnych rynkach. Dlatego w związku z wejściem do Unii Europejskiej nasze krajowe przepisy dotyczące tego Urzędu nie musiały się zmieniać.

Chociaż ogólne zasady uczciwej konkurencji zostały uregulowane już w Traktacie Rzymskim (art 85-94), to ze względu na specyfiką transportu i jego poszczególnych gałęzi został on wyłączony spod działania tych uregulowali Zasady uczciwej konkurencji najszybciej uregulowano w transporcie lądowym, tj. samochodowym, kolejowym i żegludze śródlądowej, rozporządzeniem Rady

£1VC nr 1017/68, wydanym w 1968 roku. Uregulowania te nie obejmowały przedsiębiorstw małych i Średnich*⁵. W rozporządzeniu tym określono:

• jakie działania pojedynczych przedsiębiorstw mogę oznaczać dążenie do zdobyci* pozycji dominującej na rynku i zniekształcają uczciwą konkurencję;

•    rodzaje porozumień między przedsiębiorstwami zabronionych ze względu na zniekształcanie uczciwej konkurencji na rynku transportowym;

•    rodzaje porozumień, które są dozwolone.

po porozumień uznanych za naruszające zasady uczciwej konkurencji zaliczono takie, które mają na celu¹⁴*:

•    narzucanie niesłusznych cen i warunków przewozu;

•    ograniczanie lub kontrolowanie podaży usług transportowych, rynku, rozwoju technicznego lub inwestycji;

•    podział rynków przewozowych;

•    różnicowanie warunków świadczenia takich samych usług ze względu na szczególne powiązania z klientem (stosowanie preferencyjnych warunków przewozu dla wybranych partnerów handlowych, stawiających ich w korzystnej pozycji konkurencyjnej);

•    uzależnienie zawarcia umowy od zaakceptowania przez partnera dodatkowych zobowiązać), niemających związku ze świadczeniami transportowymi.

(Zrozumienia nienaruszające uczciwej konkurencji i niepodlegające zakazowi to takie, których celem jest¹*⁷:

•    standaryzacja sprzętu, usług transportowych, pojazdów i infrastruktury (wprowadzanie jednolitych norm i rodzajów technicznego sprzętu i urządzeń transportowych);

•    współdziałanie w łańcuchach przewozowych (również logistycznych);

•    organizacja i realizacja kombinowanych usług transportowych oraz ustalanie i stosowanie zryczałtowanych stawek i warunków odnośnie do takich usług, w tym specjalnych stawek konkurencyjnych;

•    wspólne finansowanie zakupu i eksploatacja taboru;

•    grupowanie pojedynczych przesyłek;

•    ujednolicanie zasad i struktury taryf oraz warunków ich stosowania, z zastrzeżeniem, że zasady te nie określają stawek i warunków transportowych;

•    poprawa jakości usług transportowych;

•    koordynacja rozkładów jazdy, lotów itp. na trasach łączących się ze sobą.

^M J. Bumewicz, K. Wojewódzka-Krńl: Europejska polityko transportem Wyd. UG, Gdańsk 1993, S.3Z-33.

^M Rozporządzenie Rady (EWG) 68/1017 z 19 lipca 1968 w sprawie stosowania zasad konkurencji do transportu kolejowego, drogowego i żeglugi śródlądowej. EUR-IEX, http://europ4.eu int/eur-lestaNotice.do/mode=dbl&lngl-pl.nl&lj ng=ddngZ> cs.da.de,el,en,es_Ietfi&hu.it,łUv,int,nl,pl, pUkslsvAval«11806:cs4cpage«l Z 14.08.2005.