Sędzia krajowy ma jednak również obowiązek zbadania, czy dany stan faktyczny podlega normom regulacji unijnych bezpośrednio stosowanych na terytorium każdego pastwa członków skiego.
Sądy krajowe mają też prawo i obowiązek odmówienia zastosowania normy krajowej, jeśli koliduje ona z normami prawa unijnego. Sąd krajowy nie orzeka w takim wypadku o uchyleniu normy prawa krajowego, lecz tylko odmawia jej zastosowania w takim zakresie, jakim jest obowiązany od dnia pierw szeństwa normy praw a unijnego.
Przedmiotow y akt praw ny nie jest dotknięty niew ażnością, obow iązuje i jest stosow any w zakresie nieobjętym przedmiotowym i czasowym obowiązywaniem regulacji unijnej. Natomiast w razie wątpliw ości co do relacji normy praw a krajowego i normy praw a unijnego konieczne jest zw róceniem się do Trybunału Spraw iedliw ości Unii Europejskiej.
2. Pytanie prejudycjalne- zasadniczy mechanizm współpracy prawnej pomiędzy sądami krajowymi z Trybunałem Sprawiedliwości Unii Eusopejskiej.
• Mechanizm bazując na subtelnym podziale pomiędzy wykładnię a stosowanie prawa, przekazuje sądowi unijnemu możliwość wykładni, a sądowi krajowemu stosowanie prawa.
• Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej przczynia się do rozstrzygania sporu, ale nie orzeka w konkretnej sprawie. Trybunał ten wielokrotnie podkreślał, że chodzi tu o współpracę prawną, poprzez którą sąd krajowy i Trybunał Sprawiedliwości UE, zgodnie z kompetencjami każdego z nich, przyczynają się bezpośrednio i wzajemnie do opracowywania określonej dezycji.
pytanie prawne -niezgodność prawa
pytanie prejudycjalne- wątpliwości co do wykładni prawa unijnego
3. Orzekanie przez Trybunał Sprawiedliwości UE w trybie prejudycjalnym to
- postępowanie incydentalne
- zawiesza bieg postępowania głównego przed sądem państwa członkowskiego, w którego kompetencji niepodzielnie leży rozstrzygnięcie zawisłej przed nim sprawy.
-kompetencją Tiybunału Sprawiedliwości UE jest w tym wypadku wyłącznie wyjaśnienie przepisu prawa unijnego lub jego obowiązywania.
- celem postępowania prejudycjalnego jest zapewnienie jednolitego stosowania prawa unijnego przez sądy krajowe wszystkich państw członowskich.
Trybynał Sprawiedliwości UE jest właściwy do orzekania w trybie prejudycjalnym w sprawach
- wykładni traktatu,
- ważności i wykładni aktów przyjętych przez instytucje UE i Europejski Bank Centralny,
- wykładni statutów organów utworzonych przez Rady, gdy te statuty to przewidują.
Przed wejściem do UE to Trybunał Konstytucyjny mógł orzekać dowolnie.
Zastrzeżenia :trunde jest przyjęcie zasady w takich sprawach których nie zależy od (pośrednio, przez badanie normy implementowanej).
Orzeczenie wstępne jest dla sądu pytającego wiążące i obowiązkiem sądu jest jego uwzględnienie przy merytorycznym rozstrzyganiu sprawy, zgodznie z zasadą lojalności. Pominięcie przez sąd pytający orzeczenia wstępnego jest naruszeniem prawa unijnego, kwalifikującym się do wszczęcia przez UE procedury naruszeniowej przeciwko państwu.