- zdarzenia procesowe - fakt, który nie polega na zachowaniu się człowieka, a wywołuje określone skutki procesowe np.: upływ czasu powodujący przedawnienie;
(3) Stosunki procesowe
Sytuacje prawne między uczestnikami; mają charakter społeczny (między ludźmi) i prawny. Stosunki procesowe między uczestnikami ulegają zmianom w ciągu procesu i też kiedy proces przechodzi do kolejnego etapu.
Stosunków procesowych jest wiele: oskarżony o sąd; oskarżony O powód cywilny; oskarżony o oskarżyciel prywatny; sąd o świadek.
Stosunki te powstają też między samymi uczestnikami. Zawiązują się w toku całego procesu. Stosunki mogą być wynikiem sporu między określonymi podmiotami (oskarżony - powód cywilny), mogą być wynikiem układu przedstawicielskiego (oskarżyciel prywatny - jego pełnomocnik). Stosunki mogą wynikać z określonych kompetencji władczych organów procesowych (np. organ sądowy procesowy - świadek).
Określona czynność procesowa może być połączona z kilkoma stosunkami procesowymi.
(4) Pełnomocnik
Art. 87 - Strona inna niż oskarżony może ustanowić pełnomocnika; Par. 2 osoba nie będąca stroną może ustanowić pełnomocnika, jeżeli wymagają tego jej interesy w toczącym się postępowaniu;
Par. 3 Sąd, a w postępowaniu przygotowawczym prokurator, może odmówić dopuszczenia do udziału w postępowaniu pełnomocnika, o którym mowa w par. 2, jeżeli uzna. że nie wymaga tego obrona interesów osoby nie będącej stroną;
Art. 88 - pełnomocnikiem instytucji państwowej, samorządowej lub społecznej może być również radca prawny; W zakresie roszczeń majątkowych pełnomocnikiem osoby prawnej innej niż instyt. Samorządowej, państwowej, lub społecznej, jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, a także osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą może być również radca prawy.
- Różnice pełnenech obrońca: a) ma wewnętrzne instrukcje; b) zakaz działania na niekorzyść; c) działać obok mocodawcy; 3) 3x pełnomocników; mogą być upoważnione osoby do zastępstwa; umocowanie na piśmie, do prokuratora; po uprawamienie ten sam; może być z urzędu;
(5) Modele procesu karnego
Wyróżniamy modele procesu, odpowiadające trzem formom, jakie zna historia prawa procesowego:
(6) - Skargowy model proc. karnego - dominacja zasady skargowości. Proces wszczyna i prowadzi się wskutek wniesionej skargi zainteresowanego podmiotu. Zasada kontradyktoryjności -proces prowadzony jest w formie sporu między stronami. Cały szereg zasad procesowych: zasada publiczności (jawności), zasada prawa do obrony, zasada bezpośredniości, zasada swobodnej oceny dowodów, zasada ustności, zasada kolegialności, zasada udziału czynnika obywatelskiego. Taki proces skargowy występował w Rzymie.
(7) - Inkwizycyjny model proc. karnego - funkcje rozstrzygania sporu, oskarżania i obrony zostały skupione w ręku organu procesowego (mówi się o zasadzie inkwizycyjnośd). Nie występują w gruncie rzeczy strony - brak zasady kontradyktoryjności. Proces prowadzony tajnie, w sposób pisemny, bez udziału obrońcy. Oskarżony nie jest podmiotem, ale przedmiotem procesu - nie przysługują mu żadne prawa, stanowi jedynie źródło dowodu. Sędzia wyrokował na podstawie akt sprawy i był związany ustawowymi regułami dowodowymi.
(8) - Mieszany model proc. karnego - model współczesny. Ta forma się wyłoniła we Francji w okresie Rewolucji Francuskiej. Elementy skargowe i inkwizycyjne. Rozprawa sadowa ma formę skargową, natomiast postępowanie przygotowawcze i wykonawcze w znacznym stopniu są oparte o inkwizycyjność.
We współczesnym procesie dominuje forma mieszana.
Forma procesu odzwierciedla układ stosunków w państwie: zaostrzenie polityczne -inkwzycja, złagodzenie - skargowość lub forma mieszana.
(9) Funkcje prawa karnego procesowego
- normuje działalność, przez którą wciela się w życie prawo karne materialne;
- pełni rolę służebną w stosunku do prawa karnego materialnego;