100968

zaliczamy adwokatów, radców prawnych, notariuszy, rzeczników patentowych, do 2 natomiast Rzecznika Praw Obywatelskich, Praw Dziecka itd.

S.    Pojęcie organu ochrony prawnej, klasyfikacja organów ochrony prawnej

Organ ochrony prawnej to organ specjalnie powołany i odpowiednio zorganizowany w celu ochrony prawa. Organy ochrony prawnej dzielą się na :

1.    Rozstrzygające/ orzekające/ jurysdykcyjne/ judykacyjne

•    Organy sądowe

•    Quasi - sądowe

•    Pozasądowe

2.    Organy kontroli legalności/ przestrzegania prawa

3.    Organy pomocy prawnej

Organy rozstrzygające zajmują się rozstrzyganiem sytuacji konfliktowych, spornych w drodze wiążących decyzji wydawanych przez organy państwowe lub społeczne.

Organy sądowe to organy powołane i odpowiednio zorganizowane w celu orzekania, działające na podstawie własnych kompetencji, da nich należą sądy i trybunały. Sądy dzielimy na powszechne i szczególne. Powszednie to sądy rejonowe, okręgowe i apelacyjne. Szczególne to sądy administracyjne: wojewódzkie sądy administracyjne, Naczelny Sąd Administracyjny, sądy wojskowe: garnizonowe i okręgowe i Sąd Najwyższy. Trybunały dzielimy na: Trybunał Stanu, Konstytucyjny oraz Trybunały i sądy międzynarodowe, czyli: Europejski Trybunał Praw Człowieka, E.T. Sprawiedliwości, Sąd Pierwszej Instancji Wspólnot Europejskich, Międzynarodowy Trybunał Kamy.

Organy ąuasi - sądowe to organy rozstrzygające powołane i odpowiednio zorganizowane w celu orzekania, działające na podstawie własnych kompetencji i nie posiadają przynajmniej jednej z cech sądów w znaczeniu materialnym, np. komisja prawa autorskiego, izba morska, itrząd patentowy, sąd polubowny.

Organy pozasądowe lo organy rozstrzygające, realizujące tę funkcję ubocznie traktując ja jako uboczny rodzaj działalności, np. policja, inspekcje, straż miejska, graniczna

Organy pojednawcze to organy specjalnie powołane do prowadzenia działalności pojednawczej i odpowiednio w tym celu zorganizowane, np. mediator, komisja koncyliacyjna

Organy kontroli legalności to organy specjalnie powołane do kontroli przestrzegania prawa i odpowiednio w tym celu zorganizowane. W znaczeniu wąskim wyłącznym icłi zadaniem jest kontrola przestrzegania prawa. W znaczeniu szerokim wykonują działalność kontrolna przestrzegania prawa łącznie z innymi rodzajami działalności, np. prokurator, rzecznik dyscyplinarny, inspekcje, urzędy kontroli skarbowej.

Organy pomocy prawnej to organy specjalnie powołane i odpowiednio zorganizowane w celu świadczenia pomocy prawnej, np. adwokat, radca prawny, rzecznik patentowy.

6    Wymiar sprawiedliwości w ujęciu doktrynalnym

Jest to szczególny rodzaj działalności rozstrzygającej, w znaczeniu podmiotowym to działalność niezależnych sądów, w znaczeniu przedmiotowym działalność polegająca na rozstrzyganiu konfliktów, co do prawa za pomocą środków prawnych - nieważny jest organ, a w znaczeniu mieszanym działalność polegająca na rozstrzyganiu konfliktów, co do prawa za pomocą środków prawnych realizowana przez niezależne organy sądowe. Właściwą działalnością wymiaru sprawiedliwości jest działalność rozstrzygająca konflikty, judykacyjna zwana inaczej orzeczniczą. Obejmuje 2 etaty:

•    Rozpoznanie sprawy - ustalenie, jakie okoliczności faktyczne są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy i mogą być podstawą orzeczenia, następnie zebranie materiału dowodowego, środków dowodowych, potwierdzających istnienie określonych faktów

•    Wydanie rozstrzygnięcia, czyli na podstawie zebranych materiałów organ orzekający wydaje rozstrzygnięcie, co do sporu

Oba te etaty to postępowanie, czyli ogół czynności podejmowanych w celu rozstrzygnięcia spora Dwie strony: powód zgłasza powództw o do pozw anego

Teorie wymiaru sprawiedliwości historycznie od najstarszej:

2