103061

Arnobiusz (lll/IV wiek)

Arnobiusz byt drugorzędnym pisarzem chrześcijańskim, a jego wiedza religijna uznawana jest za niedostateczną do tego stopnia, że ażwąipliwą. Jego prace pozostająjednak świadectwem postępu, jaki osiągnęli przeciwnicy chrześcijaństwa w krytyce nowej religii. Poza powtarzaniem starych oskarżeń o niemoralność i ateizm apologeci pogańscy nauczyli się wyciągać poważniejsze zarzuty z samej doktryny chrześcijańskiej. Adwersarz Arnobiusza pyta na kartach Adversus nationes' na przykład o to, dlaczego Chrystus nie przyszedł wcześniej, do wszystkich ludzi lub dlaczego Bóg nie zmusza do wierzenia w swą zbawczą doktrynę.

Arnobiusz, zwracając się do swoich przeciwników, określa chrześcijan jako czcicieli Króla świata, idących pod przewodnictwem Chrystusa - nauczyciela. T o przez niego objawiona jest ludziom prawda o najwyższym Bogu, z której wywodzi się wiele innych prawd.

Arnobiusz najbardziej podkreśla w objawieniu chrześcijańskim to, że jest ono dla wszystkich usilnym zaproszeniem do intelektualnej skromności . Jego sceptycyzm nie neguje naturalnej zdolności rozumu, ale przypomina jej granice. Porusza wiele problemów, w jego apdogii pojawiają się liczne niedociągnięcia (dogmat Trójcy Świętej, nieśmiertelność dusz).